در میان پیشرفت‌های مختلف و متنوعی که چینی‌ها در چند سال اخیر به آن دست یافته‌اند کاوشگر 'چانگ ئه 4' که نیمه تاریک ماه را برای جهانیان روشن کرد از اهمیت بیشتری برخوردار است و باعث غرور ملی این کشور شده است.

به گزارش ایرنا این کاوشگر که در نخستین روزهای سال 2019 میلادی به فضا پرتاب شد برای نخستین بار توانست در سفری پیچیده و با استفاده از تکنولوژی چینی، عرصه های فضا را بشکند و فصلی جدید در تاریخ اکتشافات فضایی جهان بنیان نهد.

سیستم این کاوشگر که بسیار پیچیده و با استفاده از چند رله کننده عملیاتی شد برای نخستین بار توانست جوانه‌های پنبه را به فضا ببرد موضوعی که دانشمندان چینی بعدا از رویش این جوانه ها در کره ماه خبر دادند و جهانیان را شگفت زده کردند.

یکی از جدیدترین خبرهای مرتبط با این ماهواره نامگذاری 5 مکان جدید در کره ماه به اسم چینی‌ها است تا تعداد مکان‌هایی که به نام این کشور در کره ماه نامگذاری شده است به 12 مورد افزایش یابد.

بر این اساس، نقطه فرود کاوشگر چانگ ئه 4، «پایگاه تیان هه»، سه گودال اطراف نقطه فرود که مثلثی را تشکیل می دهند به ترتیب 'جی نیو'، 'هه گو' و 'تیان جین' و قله مرکزی در گودال 'فون کارمن' که کاوشگر 'چانگ ئه 4 ' در آن فرود آمد، 'تایی شان' نامگذاری شد.

نامگذاری این مکان‌ها به اسامی چینی بیانگر قدرت فضایی این کشور و همچنین توانمندی های چین در علوم فضایی است موضوعی که باعث غرور چینی ها شده است.

کاوشگر 'چانگ ئه 4' چین همراه با ماه‎نورد 'یوتو-2' سوم ژانویه سال 2019 بر محدوده قطب جنوب و در سمت تاریک کره ماه فرود آمدند و به این ترتیب نخستین کاوشگر مصنوعی ساخته دست انسان بر سمت پنهان ماه نشست سمت پنهان ماه نیمکره ای از ماه است که به طور دائمی از کره زمین رویگردان است.

این ماهواره خدمات زیادی به علوم و تحقیقات فضا کرد بذر گیاه پنبه که توسط فضاپیمای Chang’e 4 به کره ماه منتقل شده بود در سطح این سیاره جوانه زد و رکورد رشد اولین گیاه در سطح ماه را به نام چین ثبت کرد.

این ماه­‌نشین حامل یک محموله زیستی سه کیلوگرمی شامل ۶ نمونه مختلف از جمله بذرهای پنبه، سیب زمینی، کلزا، مخمر و ... بود که از این میان به جز بذر پنبه هنوز نشانه­‌ای از رشد سایر بذرها دیده نمی شود.

با این حال گفته می­‌شود علیرغم اخبار گسترده­‌ای که پیشتر مبنی بر ارسال پیله کرم ابریشم منتشر شده بود، محققان چینی در نهایت نوعی مگس را با این پیله‌ها جایگزین و ارسال کرده­‌اند.

سرطراح محموله بیولوژیکی این ماه­‌نشین گفته است این آزمایش­‌ها در راستای گام بعدی چین یعنی ساخت یک پایگاه بر روی ماه است.

تعیین دمای شبانه کره ماه از دیگر دستاوردهای این کاوشگر چینی بود، داده های کاوشگر 'چانگ ئئ 4' نشان می دهد حد‎‏اقل دمای کره ماه در شب به منفی 190 درجه سانتیگراد می رسد.

سازمان ملی فضایی چین گزارش کرد برای نخستین بار در جهان است که یک کشور موفق به دریافت داده‎هایی درباره دمای کره ماه در شب می شود.

کاوشگر 'چانگ ئه 4' ساعت 20 و 39 دقیقه 30 ژانویه برابر با 10 بهمن به وقت پکن براثر تابش پرتوهای نوری از حالت 'خواب شبانه ماه' خارج و مجدداً فعال شد پیش از آن، دستگاه ماه‎نورد 'یوتوی-2' که با استفاده از همین کاوشگر به ماه پرتاب شده بود در حدود ساعت 20 روز 29 ژانویه برابر با 9 بهمن فعال شد.

طبق داده‎های به دست آمده از این دو دستگاه، حداقل دمای کره ماه هنگام شب به منفی 190 درجه سانتی‎گراد می‎رسد.

در حال حاضر، دستگاه ماهنورد 'یوتو-2' در 18 متری شمال غرب کاوشگر 'چانگ یی 4' قرار دارد و هر دو به صورت عادی در حال فعالیت هستند ارتباطات آن دو با کره زمین نیز از طریق ماهواره مخابراتی تقویتی 'چویه چیائو' به شکل پیوسته و باثبات برقرار است.

مدت هر شبانه‎ روز ماه برابر با 28 روز روی سطح زمین است در نخستین روز کره ماه، کاوشگر 'چانگ ئه-4' و دستگاه ماه‎نورد 'یوتو-2' ماموریت‌هایی پیش‎فرض خود انجام دادند.

با فرا رسیدن شب روی این کره، کاوشگر و ماه‎نورد نیز وارد حالت 'خواب شبانه ماه' شدند و کار آن‎ها متوقف شد، با آغاز روز دوم آنها در کره ماه، با تابش نور خورشید این دو دستگاه بار دیگر به کار افتادند و ادامه ماموریت‎های خود را از سر گرفتند.

اگرچه کاوشگر 'چانگ ئه 4 ' یکی از مهمترین دستاوردهای آژانس فضایی چین محسوب می شود اما این کشور اعلام کرده است به دنبال پرتاب این کاوشگر در کره ماه، اواخر سال جاری میلادی کاوشگر «چانگ ئه 5» را برای برداشت نمونه خاک سطح کره ماه و آوردن آن به کره زمین، پرتاب می کند که اگر این ماموریت موفقیت­‌آمیز باشد چین بعد از آمریکا و روسیه سومین کشوری خواهد بود که به این فناوری دست می‌یابد.

'وو یان‌هوا' معاون رییس اداره ملی اکتشاف فضایی چین می گوید پس از پرتاب کاوشگر «چانگ ئه 5»، پروژه های کاوشگرهای «چانگ ئه 6»، «چانگ ئه 7» و «چانگ ئه 8» نیز روی میز است.

به گفته او، کاوشگر «چانگ ئه 6» در قطب جنوب کره ماه به نمونه برداری می پردازد و با کاوشگر «چانگ ئه 7» نیز در قطب جنوب کره ماه تحقیقات توپوگرافیک و تحقیقات درباره ترکیبات خاک و محیط فضایی آنجا انجام می شود و با پرتاب کاوشگر «چانگ ئه 8» نیز فناوری های مهم و حساسی در کره ماه، از جمله امکان ایجاد آزمایشگاه در کره ماه و ساخت ساختمان در کره ماه با استفاده از فناوری چاپ سه بعدی مورد آزمایش قرار می گیرد.

معاون فرمانده پروژه ماه‌نورد این کشور همچنین اعلام کرد: عملیات نمونه ‌گیری و بازگشت کاوشگر چانگ ئه 5، تقریبا در اواخر سال 2019 و نخستین عملیات مریخ‌نورد چین هم در حدود سال 2020 اجرا می شود.

نوشتار مرتبط:

«چانگ‌ای-۴» آماده فرود بر سمت پنهان ماه