یکصد و شصت و نهمین شماره ماهنامه فضانورد با ده‌ها مطلب جذاب و خواندنی در ۵۴ صفحه منتشر شد. رونمایی از پیکره‌نمای نخستین فضاپیمای سرنشین‌دار ایرانی به همراه گفتگو با گئورگی گرچکو، فضانورد نامدار روسی و بررسی اقامت یکساله دو فضانورد روس و آمریکایی در ایستگاه فضایی بین‌المللی، از مهم‌ترین عناوین مطالب و مقالات شماره جدید ماهنامه فضانورد است..

یادداشت و سرمقاله
پژمان خالقی‌زاده / متولی ای نوپا؛ لزوم بازنگری و پیگیری خواسته های اسناد بالادستی
فریبا رضی‌پور / ارتقای فناوری فضایی با بیشترین ظرفیت در دولت تدبیر و امید

تازه‌های فضایی
نخستین فضاپیمای سرنشین‌دار ایرانی / بازگشت موفقیت‌آمیز فضاپیمای جدید اروپا / بازگشت روبات سخنگو به زمین / پرده‌برداری از جوّ مشتری.

گفتگو
تاریخ زنده فضانوردی
گفتگو با گئورگی گرچکو، فضانورد و مهندس نامدار سامانه‌های فضایی شوروی سابق
گفتگو از: سیروس برزو
کمتر کسی است که با فناوری فضایی آشنا باشد و «گئورگی گرچکو» را نشناسد. اما با تمام این شهرت، او ناگفته‌های بسیار دارد و هر بار که به ملاقاتش می‌روم، گوشه‌ای از هزارتوی تاریخ فضانوردی را برایم می‌گشاید. یک‌بار به شوخی به او گفتم؛ دو چیز در سن پیتربورگ (گرچکو متولد شهر سن پترزبورگ است) وجود دارد که هیچ‌کس نمی‌تواند تا انتها آنها را بشناسد. یکی شما هستید و یکی هم موزه «آرمیتاژ»! خندید و گفت نه اگر کسی وقت بگذارد می‌تواند ظرف یکی دو هفته همه جای موزه آرمیتاژ را ببیند! به این ترتیب با ظرافت اشاره کرد که خاطرات و آنچه او از تاریخ فضانوردی در دل دارد، به این زودی‌ها تمام نمی‌شود. آنچه می‌خوانید بخشی از صحبت‌های مفصل من و گرچکو در آخرین ملاقات‌مان بوده که درباره چگونگی دستیابی روس‌ها به فناوری اعزام انسان به فضا و طرح سفر به ماه به گفتگو نشستیم.

فناوری ایرانی
بازیابی کاوشگر پژوهش
معرفی زیرسامانه بازیابی در کاوشگر پژوهش
نویسنده: علی قمریان
در شماره‌های پیشین ماهنامه فضانورد از ماموریت کاوشگر پژوهش و سرنشین آن که با سلامت کامل به زمین بازگشت، صحبت به میان آمد. یکی از مهم‌ترین زیرسامانه‌هایی که در موفقیت ماموریت کاوشگر پژوهش و بازگشت سالم «فرگام»، دومین میمون فضانورد ایرانی نقش داشت، زیرسامانه بازیابی است. در این شماره قصد داریم به معرفی بخش‌های مختلف زیرسامانه‌ بازیابی کاوشگر پژوهش پرداخته و در پایان گزارشی از عملکرد آن را در پرتاب این کاوشگر به علاقه‌مندان ارائه دهیم.

فجر فضایی
گزارشی از پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره فجر به فضا
نویسنده: حامد حامدیان
سیزدهم بهمن‌ماه هم‌زمان با دومین روز از دهه فجر، متخصصان سازمان هوافضای وزارت دفاع،  ماهواره فجر را که ساخته شرکت صنایع الکترونیک ایران و شرکت‌های دانش بنیان داخلی و مراکز تحقیقاتی، علمی و دانشگاهی کشور است، با موفقیت به فضا پرتاب کردند. بدین ترتیب، ماهواره فجر به عنوان چهارمین ماهواره بومی بعد از ماهواره‌­های امید، رصد و نوید در مدار زمین قرار گرفت. در این گزارش به معرفی ویژگی‌ها و ماموریت‌های این ماهواره خواهیم پرداخت..

انسان و فضا
سیاره سرخ خانه دوم انسان‌هان
گزارشی از بررسی‌ها و تلاش‌های انجام شده برای مسکونی‌کردن سیاره سرخ
نویسنده:‌ شیما طبیبیان
سال‌هاست که دانشمندان ایده مسکونی‌کردن سیاره‌های دیگر را مطرح کرده‌اند. حتی به مسکونی کردن تنها قمر زمین هم اندیشیده‌اند. در کنار ماه، مریخ یکی از سیاره‌هایی است که بیشترین نگاه‌ها را معطوف خود ساخته است. تبدیل‌کردن مریخ به مستعمره زمین برای سکونت انسان‌ها هدف آرمانی بشر است.  اما در این راه چالش‌های زیادی وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آنها تامین غذای ساکنان مریخ است. در این مقاله، گزارشی از تلاش‌ها و بررسی‌های انجام شده برای مسکونی‌کردن مریخ، به ویژه تامین غذا روی این سیاره ارائه شده است.

یک سال در فضا
دو فضانورد روسی و آمریکایی و برای ثبت طولانی‌ترین رکورد اقامت انسان در ایستگاه فضایی بین‌المللی آماده می‌شوند
نویسنده: متین میررمضانی
عطش پایان ناپذیر برای دانستن، موجب شده تا انسان قدم به فضا نهد و به اکتشاف آن بپردازد. ایستگاه فضایی بین‌المللی، اقامتگاه دائمی انسان در فضا، آزمایشگاه گرانش ناچیز و تنها محل دائمی مطالعه حضور انسان در فضا است. بهار سال آینده، سازمان فضایی روسیه و سازمان فضایی آمریکا، دو فضانورد باتجربه را برای اقامت یک‌ساله به این ایستگاه خواهند فرستاد. هدف اصلی این ماموریت بررسی تاثیر حضور بلندمدت انسان در فضا است. در این مشارکت فضایی، محققان به بررسی تاثیرات پزشکی و روانشناسی فضانوردان این ماموریت خواهند پرداخت.
در مقاله پیش رو، پس از معرفی ایستگاه‌های فضایی و بررسی اجمالی اثرات اقامت‌های طولانی‌مدت در فضا، به شرح اهداف و فعالیت‌های این دو فضانورد در ماموریت فضایی رکوردشکن آنها در ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌پردازیم.

جان سخت‌ها...!
نگاهی به نقش جلبک‌های سبزآبی در پژوهش‌های فضایی
نویسنده: لیلا علیدوست
جلبک‌های سبزآبی یکی از جان‌سخت‌ترین گونه‌های زیستی در طبیعت به‌شمار می‌روند که توانایی زنده‌ماندن و فعالیت در شرایط سخت را دارند. این نوع جلبک‌ها که به آنها «سیانوباکتری» نیز گفته می‌شود، به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، سال‌ها است که در پژوهش‌های زیست‌فضایی حضور پررنگی دارند. در این مقاله ابتدا به معرفی جلبک‌های سبزآبی پرداخته و سپس پیرامون پژوهش‌های مختلف فضایی که به کمک آنها انجام می‌شود، بحث خواهیم کرد.

مهندسی فضایی
ایده‌های برتر محیط زیست پاک‌تر
استفاده از فناوری‌های نوین برای ساخت هواپیماهای سازگار با محیط زیست
نویسندگان: سید امیر حسینی / میلاد محمودی.
کارشناسان صنعت هوافضا معتقدند با توجه به افزایش هفت برابری ترافیک هوایی و انتشار چهار برابری گازهای گلخانه‌ای تا سال۲۰۵۰، انقلابی گسترده در طراحی هواپیماها کاملا ضروری است. برای مقابله با این مشکلات، صاحبان صنایع هواپیمایی و مهندسان جوان به طراحی هواپیماهای مفهومی آینده روی آورده‌اند که از انرژی الکتریکی و سوخت‌های زیستی برای تامین نیروی خود استفاده می‌کنند. همچنین، هواپیماهای نسل آینده می‌توانند از طراحی بال‌ها و بدنه نوآورانه با الهام از طبیعت، در کنار رایانه‌های هوشمندتر و کوچک‌تر بهره ببرند.

انتقال داده‌های فیزیولوژی فضانوردان
دانشمندان چگونه به پایش علایم حیاتی فضانوردان در حین انجام ماموریت‌شان در فضا می‌پردازند؟
نویسندگان: امین حکمت‌منش / نیلوفر سلیم
فضانوردان کیلومترها فراتر از زمین، در محیطی زندگی می‌کنند که دسترسی به آن آسان نیست. دانشمندان و محققان زیادی در مدت اقامت فضانوردان در فضا، وضعیت سلامتی و عملکرد بدن آنها را پایش کرده و مورد بررسی دقیق قرار می‌دهند. اما انتقال داده‌های فیزیولوژی فضانوردان از محیط فضا به زمین چگونه انجام می‌شود و محققان با چه چالش‌ها و محدودیت‌هایی برای دریافت این داده‌ها روبرو هستند. در مقاله پیش رو ابتدا به معرفی سامانه‌های ثبت و انتقال داده‌های فیزیولوژی و اهمیت آن پرداخته و سپس درباره سامانه‌های مورداستفاده در ماموریت‌های فضایی توضیحاتی ارائه می‌شود..

دانشنامه:
چندرسانه: زباله‌های سرگردان در فضا/ مدارها و ماهواره‌ها / حکایت‌های مریخ
خواندنی‌ها: فـضا و زمـان/ پنج فایده کاوش سیارک‌ها
برگی از تاریخ: پشت پرده نخستین راهپیمایی فضایی