[خبر-آگهی]

یک مثل ایرانی می‌گوید: تجربه را تجربه کردن خطاست. احمقانه است که مسیر پیموده شده را دو بار طی کرد. سالها در گوش ما خوانده اند که بیشتر یاد بگیریم و از تجربیات بزرگترها به خوبی استفاده کنیم، آدم عاقل از یک سوراخ دوبار گزیده نمی شود. با این حال و با وجود تاکید فراوان به استفاده درست از تجربیات پیران و ریش سفیدان، نمی شود یک سری از تجارب را شخصا کسب کرد. مثال ساده آن، سوانح هوایی است. چون حادثه دیده در لای هواپیمای سقوط کرده مانده است و دیگر قادر به انتقال تجارب سقوطش به نوع بشر نیست.

نکته جالب این است که بر خلاف ذهنیت عموم، سقوط هواپیما فرآیند بسیار نادر و کمیابی است. آمار تلفات سوانح جاده‌ای، چند ده برابر سقوط هواپیما است و بر خلاف تصور عموم، بیشتر خسارت‌های وارده به خود هواپیما، بر روی زمین اتفاق می‌افتد.

اما چند سوال کلیدی:

۱-چرا هواپیما، از حساسیت استراتژیک بسیار بالایی نسبت به سایر وسایل حمل و نقل برخودار است؟ چون بسیار گران است و همچنین از تکنولوژی بسیار پیشرفته ی برخوردار است.

۲-چه کسانی خسارات ناشی از عدم مراقبت و نگهداری درست از هواپیما را  جبران می کنند؟

۳-چه کسانی روند ارزیابی خسارت و ارزش گذاری قیمت هواپیما را انجام می دهند؟

۴-چه کسانی وظیفه مراقبت از هواپیما را دارند؟

۵-این افراد به چه تخصص هایی باید مجهز باشبند؟

۶-آیا چنین متخصصانی در کشور ما وجود دارند؟

در مورد سوال دوم، باید گفت که این شرکت‌های بیمه هستند که می‌توانند اقدام به پرداخت خسارات وارده به هواپیما کنند. اما پاسخ سوالات بعدی کمی پیچیده است، به همین خاطر، با روند ارزش گذاری و قیمت گذاری انواع هواپیما شروع می کنیم. چون تا زمانی که ارزش یک کالا مشخص نباشد، نمی توان ریسک ناشی از خسارت آن را بیمه کرد.

روند ارزش‌گذاری قیمت هواپیما چگونه است؟

در مورد بیمه نامه های هواپیما، چون روند مشخصی برای قیمت گذاری هواپیما وجود ندارد و کسی نمی تواند قیمت دقیق یک فروند هواپیما را تعیین کند، مالک می تواند به شخصه قیمت هواپیمای خود را تعیین کند و شرکت بیمه هم بر اساس این کلوز، مبلغ عنوان شده مالک را بیمه می کند. این فرایند نوعی کلوز با نام (agreed value) به معنی ارزش توافقی است .

(agreed value) به شرکت های هواپیمایی ارائه می شود که بیمه گر تعهد می کند در صورت بروز خسارت به هواپیما، خسارت را به زیاندیده بپردازد که اکثرا قیمت توافق شده بیشتر از ارزش واقعی هواپیما است.

در عین حال، ممکن است قیمت هواپیمای ذکر شده دوبرابر مبلغ عنوان شده مالک، ارزش داشته باشد، اما به دلیل نبود کارشناس جهت قیمت گذاری ارزش هواپیما، اگر  به هر دلیلی به هواپیمای ذکر شده خسارتی وارد شود، بیمه گر نمی تواند بر اساس کم بیمه شدگی، اقدام به اعمال ماده ۱۰ یا قاعده نسبی نماید. چون مالک هواپیما در این فرایند، کلوز مربوطه را خریداری کرده است و  شرکت بیمه خسارت را تا سرمایه بیمه نامه  بدون اعمال ماده ۱۰ یا قاعده نسبی خسارت پرداخت می کند.

به عنوان مثال، فرض کنید که ارزش بیمه نامه  یک دستگاه خودرو پراید ، سی میلیون تومان است، اما مالک این خودرو، اقدام به خرید بیمه نامه بیست میلیون تومانی می کند، در هنگام خسارت معلوم می گردد که مالک خودرو یک سوم ارزش پراید خود را بیمه نکرده است  به همین خاطر شرکت بیمه، با کسر یک سوم مبلغ  در خسارت های جزئی وکلی  اقدام به پرداخت می کند.

این موضوع در حالی است که  در روند قیمت گذاری هواپیما، به علت وجود کلوز ارزش توافقی ، شرکت بیمه نمی تواند ماده ۱۰ را اعمال کند. 

عمده  خسارت هواپیما، در چه شرایطی رخ می دهد؟

اولا، بر خلاف تصور عموم، اکثر خسارت های وارده به هواپیما، در زمان (taxiing) و بر روی زمین به هوا‍‍پیما وارد می شود  و یا خساراتی است که توسط وسایل حمل نقل در فرودگاه ها به هواپیما وارد می شود، از جمله تصادف و یا آسیب هایی از این قبیل، و یا آسیب وارد شده به موتور و لوازم یدکی وحتی شکست وخرابی قطعات و… رخ می دهد . 

بیمه‌نامه هواپیما در چه شرایطی صادر می شود؟

موضوع مهم دیگر، مبحث زمان صدور بیمه نامه است، اولا یک شرکت بیمه می خواهد بداند که هواپیمای مذکور، ارزش بیمه شدن داردیا نه؟ می تواند ریسک آن را پوشش دهد؟  می تواند بعد از ارزیابی سلامت هواپیما، ریسک بیمه نامه را مدیریت می کند؟

چه کسی می‌تواند خسارات بیمه‌ای هواپیما را ارزیابی کند؟

موضوع قابل توجه این است که در سالهای گذشته، شرکتهای بیمه برای این که بتوانند ریسک بیمه نامه های هواپیما را مدیریت کنند، مجبور به  خرید های خدمتی از ارزیابان هواپیای خارجی بودند. به همین منظور بهتر است با تعریف ارزیاب خسارات بیمه ای شروع کنم: ارزیاب خسارت بیمه‌‏ای شخص حقیقی یا حقوقی مستقلی است که دارای پروانه ارزیابی خسارت بیمه‌ای از بیمه مرکزی بوده و مجاز به بررسی و تحقیق در مورد علت بروز حادثه و تحقق خسارت، تعیین مقدار خسارت و تشخیص میزان تعهد بیمه‌‏گر طبق شرایط بیمه‌نامه و نیز مذاکره برای تعدیل و تسویه خسارت بیمه‌ای است؛ بنابراین ارزیابان خسارت هواپیما به صورت مستقل عمل می کنند و در صورت پیش بینی ارزیاب مستقل در بیمه نامه نظر ارزیابی برای شرکت بیمه یا مالک هواپیما قطعی و لازم اجرا خواهد بود.

یک ارزیاب مجرب خسارت بیمه‌ای هواپیما، در چه حوزه هایی باید تخصص داشته باشد؟

ارزیاب خسارت باید به علم هوانوردی آشنا بوده و شناخت کاملی از انواع هواپیمای مسافربری و قطعات موتور هواپیما داشته و این شخص فراتر از خلبان یا فرمانده هواپیما است. همچنین ارزیاب خسارت علاوه بر آشنایی با تمام قطعات و بخش های فنی هواپیما، باید بر قوانین هوانوردی بویژه قوانین هوانوردی بین المللی ایکائو ، یاتا و تمام انکس ها اشراف داشته باشد. تسلط به زبان بین المللی هوانوردی و قوانین و مقررات بیمه ای داخلی از توانمندی های مهم یک ارزیاب مجرب است و در عین حال آشنایی کامل وی با انواع بیمه نامه های کشورهای توسعه یافته به خصوص کشور انگلستان( بیمه نامه هواپیما لندن) که به عنوان مهد صنعت بیمه شناخته می شود، می تواند بخشی  از مهارت ها و تخصص های ویژه یک ارزیاب حرفه ای خسارت بیمه ای باشد.

آیا آشنایی با انواع مدل‌های هواپیما برای یک ارزیاب خسارت ضروری است؟

بله این موضوع بسیار ضروری است. یک کارشناس ارزیاب خسارت بیمه هواپیما، باید انواع مدل های هواپیما با کاربری های مختلف شان را شناخته و نگاه کاملا علمی و درستی نسبت به پرواز، صنعت هوانوردی و قوانین و مقررات حاکم بر آن داشته باشد.

در عین حال، کارشناس ارزیاب خسارت بیمه هواپیما باید اصول کلی قراردادهای بیمه بدنه و مسئولیت هواپیما، پوشش های قابل ارائه، بیمه های تمام خطر هواپیما در حال توقف و در حال پرواز، پوشش های بیمه مسئولیت، پوشش های مربوط به صدمات بدنی سرنشینان و بیمه مسئولیت خسارت های مالی هواپیما و همچنین خسارت‌های خارج از تعهد بیمه گران و استثنائات این بیمه نامه ها را به خوبی بشناسد. پوشش های بیمه مسئولیت هواپیما و صدمات بدنی در قبال سرنشینان و بیمه مسئولیت خسارت های مالی هواپیما به طور کامل بشناسد.

آیا ارزیابان خسارت بیمه ای هواپیما به مجوز و یا پروانه خاصی نیازمند هستند؟ اگر جواب مثبت است، چه کسانی در ایران چنین مجوزی را دارند؟

-از کارآفرینی تا هوانوردی

پرداختن به این موضع کمی دشوار است، چرا؟ چون در زندگی، گاه اتفاقاتی رخی می دهد که می تواند مسیر زندگی هر یک از ما  را به کلی تغییر دهد. دلایل متعددی برای اینکه بخواهیم جهت و گرایش اصلی زیستن مان را برگزینیم وجود دارد.

عشق به هم نوع، ساختن دنیایی بهتر، رسیدن به رفاه مالی بیشتر و داشتن قدرتی بی حد و مرز، هر کس به تنهایی قادر است تاریخ را برای داشتن دنیایی بهتر دگرگون کند.

این که بتوانی در جوانی به جای تفریح با همسالانت، سخت کار کنی،روندی است که تنها کسانی که تشنه تغییرات بزرگ هستند، می توانند طی کنند. اما چه کسانی قادر به حرکت در خلاف جهت آب های خروشان زندگی هستند؟ من، شما و کاپیتان ابراهیم ایران‌نژاد، کارآفرین نمونه و اولین ارزیاب خسارت حادثه هواپیما در کشور، متولد سردشت، او نماد و سمبل چنین افرادی است.

کاپیتان ایران نژاد دهه شصتی، در سالها پیش از سردشت به ارومیه کوچ می‌کند و زندگی ای سرشار از ماجراجویی و موفقیت‌های کاری، تجاری و تحصیلی را رقم می زند. او با ورود به عرصه های  صنعت بیمه؛ مالی، هوانوردی، رسانه، آموزش و IT و غیره توانسته است تحولات شگرفی در زمینه اشتغال و کارآفرینی در کشورمان ایجاد کند.

چرا ایران‌نژاد، به صنعت هوانوردی روی آورد:

با توجه به افزایش سوانح هوایی در چند سال اخیر و همچنین ریسک سنگین بیمه‌های هواپیما برای شرکت‌های بیمه و حساسیت موضوع، نیاز به ارزیابی تخصصی خسارت در این رشته بیش از پیش احساس شده و ایران نژاد با همین دید و با درک نیاز صنعت بیمه و به واسطه علاقه شخصی به پرواز و خلبانی، به عنوان یک هوانورد خبره و کارشناس صنعت هوانوردی و هواپیما، با اقدامی جسورانه، تحولی بزرگ در صنعت ارزیابی بیمه کشور ایجاد کرد و در شاخه ارزیابی بیمه، اولین پروانه کارشناسی رسمی ارزیابی هواپیما را با مجوز شورایعالی و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران دریافت نمود.

در  زمینه  هوانوردی از سال ۱۳۸۲ تا کنون در آزمون و مصاحبه افراد زیادی ثبت نام کرده اند که تنها ابراهیم ایران نژاد پروانه ارزیاب هواپیما و مسولیت آن و در شاخه مسولیت شخص ثالث  متصدیان حمل هوایی سه نفر دیگر از نخبگان کشور قبول شده اند  که همگی دارای سابقه طولانی در سازمان هوانوردی هستند؛ برای نمونه، احمد علی میربادین که بیشتر از  ۵٠ سال در سازمان هوانوردی در بخش فنی سابقه فعالیت داشته و مدرس ارشد سازمان هوانوردی بوده و مدت طولانی نیز مشاور و کارشناسی بیمه های  هواپیما بوده است.

خلاصه ای از فعالیت های کاپیتان ابراهیم ایران نژاد، به قرار زیر است:

• از ۲۲ سالگی تا کنون بدون وقفه مدیر عامل چندین شرکت بوده است.
• تاسیس ۱۵ شرکت و موسسه
• کارآفرین نمونه کشور
• برنده تندیس زرین مشتری مداری کشوری در سال ۹۵
• منتخب یکصد مدیر شایسته کشور در سال ۱۳۹۶
• کارشناس رسمی ارزیاب خسارت بیمه مرکزی
• عضو کنسرسیوم نخبگان مدیریت ایران
• دریافت گواهینامه و تندیس بنیاد چهرهای ماندگار در سال ۱۳۹۷
• لیسانس مدیریت بیمه با معدل ۵۱/۱۹ (نوزده و پنجاه و یک صدم)
• لیسانس مهندسی نرم افزارکامپیوتر با معدل ۱۳/۱۸  (هجده و سیزده صدم)
• تحصیل در سطح کارشناسی ارشد رشته مدیریت کارآفرینی دانشگاه شهید بهشتی تهران
• موسس و صاحب شرکت ایرانیان پوشش با دو هزار نفر نیرو در سراسر کشور است.
• با حفظ سمت رئیس هیات مدیره حداقل ده شرکت دیگر از جمله  دادگر بیمه و موسسه دادرس بیمه و موسسه همیار پلیس بیمه و شرکت نرم افزاری سناپ  و موسسه پژوهشی اندیشکده بیمه و  موسسه کنکاش و  امداد ونجات و ایمن دیار ایرانیان و پیشگامان صبا و آموزشگاه آزاد فنی وحرفه ای و مدیر مسول خبرگزاری و رادیو مراقب
• دارای گواهینامه ارزیابی خسارت بیمه‌ای، گواهینامه اکچوئری، گواهینامه ارزیابی ریسک و گواهینامه داوری از پژوهشکده بیمه  وابسته به بیمه مرکزی ، گواهینامه خلبانی از سازمان هواپیمایی کشور

آثار و تالیفات:

• کتاب فرایند ارزیابی خسارت بیمه ای
• چگونه ارزیابی خسارت بیمه ای شویم
• انگلیسی برای فعالان صنعت بیمه
• نگرش سیستمی

در انتها: پیچدگی‌های صنعت بیمه تنها در اعداد و ارقام و محاسبات مالی خلاصه نمی‌شود. این صنعت به این دلیل که عواطف انسانی را به شدت بر می‌انگیزد و به عنوان حامی خسارت دیدگان قلمداد می‌شود، از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است. اهمیت این موضوع چنان بود که باعث گردید برای یافتن پاسخ سوالاتمان به سراغ کارشناسان و صاحبان چنین صنعتی برویم و یکی از دلایلی که موجب می شود ما به اهیمت اجرای درست فرایند بیمه گری و بیمه گزاری بپردازیم این است که مایلیم حقوق شهروندان و خسارت دیدگان به درستی پرداخت شود و همین علت عاملی برای افزایش رضایت مشتریان و به دنبال آن رشد ضریب نفوذ بیمه در کشور خواهد شد. با این حال در این بین، سازمان هایی که بتوانند نقش حکمیت را  فی مابین بیمه گر و بیمه گذار  ایفا کنند از اهمیت به سزایی برخوردار خواهند بود.

به همین خاطر  برای یافتن روشی درست و قابل اعتماد که بتواند حقوق بیمه گر و بیمه گذار را حفظ کند، سری به شرکت ارزیابی خسارت ایرانیان پوشش زدیم تا با گفتگویی های متعدد با مدیران ارشد و کارکنان این سازمان ، از علل وجود چنین سازمانهایی در این صنعت آگاهی یابیم و اهداف درست آنها را در راه گسترش فرهنگ صنعت بیمه در کشور اشاعه دهیم. در این بین ، ابراهیم ایران نژاد، مدیر عامل شرکت ایرانیان پوشش، معتقد است که رشد صنعت بیمه در گرو ارزیابی درست خسارت بی طرافانه توسط شرکت های ارزیابی خسارت است و برای رسیدن به جامعه ای که فرهنگ بیمه ای بخش مهم زندگی شهرواندانش است، باید بتوانیم اعتماد از دست رفته به این صنعت را با ارزیابی درست و پرداخت خسارات عادلانه و تولید خدمات با کیفیت بازسازی کنیم. این یادداشت، برداشت آزاد جهان اقتصاد از یک کارآفرین است. امید است در آبادانی ایرانی قدرتمند و پیشرو که شایسته بشریت است ، قدمهای محکم و وطن دوستانه ای برداریم.

منبع: جهان اقتصاد