تصور کنید در دفتر کارتان با رایانه‌ای ۴۰ ساله سر و کار دارید که بخش آی‌تی شرکت حتی نمی‌داند چطور باید آن را خاموش و روشن و یا تعمیر کرد،‌ تنها شما از کار آن سردر می آورید که شما نیز درحال بازنشسته شدن هستید.

بر اساس گزارش CNN، اين مشكلي است كه ماموريت وویجرهای ناسا با آن مواجه هستند. اين فضاپيماها در سال 1975 ساخته شدند و قدمت رايانه‌هاي آنها برابر با قدمت بازي‌هاي آتاري است. آخرين مهندسي كه مي‌داند چطور مي‌توان با اين رايانه‌ها كار كرد مهندسي 80 ساله به نام لري زوتارلي است كه او نيز درحال بازنشسته شدن است.

کاوشگر فضایی وویجر 1

وویجر 1 (Voyager 1) اكنون در فاصله 20 ميليارد كيلومتري از زمين قرار گرفته‌است و در سال 2013 به عنوان اولين سازه دست بشر معرفي شد كه توانسته منظومه خورشيدي را ترك كند. ماموريت اوليه وویجرها اكتشاف در اطراف سياره‌هاي مشتري و زحل بود،‌اما ماموريت آنها تمديد شد و قطعا واضح است كه به‌روز رساني رايانه‌هاي موجود در فضاپيماها عملا غيرممكن بود.

به گفته سوزي داد مدير پروژه وویجرها، اين فضاپيماها درست مانند دو رايانه اپل دو پرنده هستند، كه بايد اكنون در موزه باشند. زوتارلي از زمان آغاز اين پروژه يعني از پنجم سپتامبر 1977 با آن همكاري داشته‌ است. وي در بخش سيستم داده‌هاي پرواز وویجرها مشغول به كار بوده‌است. حافظه اين فضاپيماها 64 كيلوبايت بوده و زبان آن رايانه‌اي بسيار قديمي و خارج از رده است.

مهندسان براي اينكه بفهمند وویجرها از منظومه خورشيدي خارج شده‌اند يا نه،‌ بايد به اصواتي كه توسط دستگاه ضبط صداي قديمي وویجر ضبط شده بود گوش مي‌دادند،‌ اما وویجرها به گونه‌اي برنامه‌ريزي شده‌اند كه هردوسال يكبار و تنها براي 45 ثانيه آنچه ضبط كرده‌اند را پخش مي‌كنند،‌از اين رو سوزي داد تصميم گرفت اين فرايند را تسريع كند و اينكار تنها از عهده زوتارلي بر مي‌آمد.

سوزي داد مي‌گويد اينكار مانند حل كردن پازل تتريس بود، بايد بداني كه چطور مي‌توان تمامي آجرها را به بهترين شكل ممكن در كنار هم قرار داد، با اين تفاوت كه زماني چيزهايي را در كنار هم قرار مي‌دهد،‌ مجبور مي‌شوي چيزهايي ديگر را دور بياندازي. و انجام چنين كاري توسط تازه‌وارداني كه به اين پروژه پيوسته بودند، چالشي عظيم بود. مدير پروژه زماني كه وویجرها به فضا رفتند تنها 16 سال داشت و در اين مدت زمان بسياري از دستورالعمل‌ها و دفترچه‌هاي راهنما گم شده‌اند.

باوجود اينكه تلاش شده تا تمامي اسناد و مدارك و اطلاعات اين فضاپيماهاي 38 ساله به دقت جمع‌آوري و آرشيو شوند،‌اما در هر نقل مكان بخشي از آنها از دست رفته و از آنجايي كه مهندسان زياد به نوشتن عادت ندارند، مرگ هريك از آنها بخشي از اسرار وویجرها را نيز به نيستي كشانده‌است.

براي مثال در دهه گذشته تيم وویجر دريافت بخشي از نرم‌افزار پرواز فضاپيما قرار است در سال 2010 خاموش شود. سوزي داد براي جلوگيري از اين روند تمامي بازنشستگان پروژه را دعوت به كار كرد اما باز هم نتوانست تغييري در برنامه‌ريزي وویجر ايجاد كند. به نظر مي‌آيد كسي تصورش را هم نمي‌كرد كه ماموريت وویجر تا اين اندازه طولاني شود و اعضاي برنامه‌ريزي با اين كار قصد داشتند از ذخيره كافي انرژي براي انجام ديگر فعاليت‌هاي ويه‌جر اطمينان حاصل كنند. در نهايت تيم تصميم گرفت اين برنامه را ناديده گرفته و وویجر را همچنان فعال نگه دارد. با بازنشسته شدن زوتارلي اكنون تيم وویجر با چالشي جديد مواجه است: يافتن فردي كه با يك زبان برنامه‌نويسي باستاني آشنا است اما كمتر از 80 سال سن دارد.