به گزارش امور بین‌الملل پژوهشگاه فضایی ایران، جامعه شرکت‌های هوافضای ژاپن (SJAC)، هرساله گزارش بررسی سالانه صنعت فضایی ژاپن را برای دریافتن وضعیت این صنعت در ژاپن منتشر می‌کند.

گزارش وضعیت اقتصادی سال 2016 براساس پاسخ به پرسشنامه‌ای که در سال 2017 به شرکت‌های فضایی ژاپن ارسال شد، تهیه شده است که بیشتر آن‌ها عضو SJAC هستند.

در این بررسی صنایع مرتبط با فضای ژاپن به چهار دسته شامل صنعت فضا، خدمات بهره‌برداری از فضا، تجهیزات تجاری مرتبط با فضا و کاربری تقسیم شده‌اند.

صنعت فضا، شامل تولید کننده ماهواره‌ها، پرتابگرها (شامل خدمات پرتاب ماهواره)، وسایل انتقال (مانند HTV)، ماژول ایستگاه فضایی، تسهیلات زمینی و تجهیزات، اجزا، قطعات، مواد و نرم افزار است. 

صنعت خدمات بهره‌برداری از فضا، شامل ارائه دهنده‌های خدمات استفاده از فضا مانند ماهواره مخابراتی، پخش و مشاهده زمین  است.

صنعت تجهیزات تجاری مرتبط با فضا، تولید کننده سخت ‌افزار برای تسهیل استفاده از خدمات فوق ، مانند تیونر تلویزیون برای پخش ماهواره‌ای/ مخابرات ماهواره‌ای، واحدهای ناوبری اتومبیل و تلفن همراه با گیرنده GNSS است.

صنعت کاربری نیز با خرید و استفاده از خدمات ارائه شده توسط خدمات صنعت بهره‌برداری فضا و صنعت تجهیزات تجاری مرتبط با فضا مانند خدمات محتوای پخش ماهواره‌ای، خدمات پیش‌بینی آب وهوا،  خدمات اطلاعات خودروهای در حال استفاده، خدمات ناوبری تلفن‌های همراه و خدمات ناوبری کشتی و مخابرات، به تجارت می‌پردازد.

گزارش حاضر  در ارتباط با "صنعت فضا" در ساختار صنایع فضایی ژاپن است که در تصویر بالا نشان داده شده است.

بنا بر این گزارش، فروش صنعت فضایی ژاپن در سال مالی 2016 در مجموع 327 میلیارد ین (معادل 3.27 میلیارد دلار آمریکا با نرخ دلار 100 ین) بوده است. این مبلغ 0.8 1 میلیارد ین کمتر از سال مالی گذشته است و سه درصد کاهش را نشان می‌دهد.

فروش این صنعت در بخش وسایل فضایی 17 میلیارد ین کاهش داشته است در حالی‌که در بخش تسهیلات زمینی و نرم‌افزار به ترتیب 1.6 و 4.6 میلیارد ین افزایش داشته است.

اطلاعات فروش در بخش وسایل فضایی در میزان فروش مربوط به وسایل پرتاب و ایستگاه فضایی به ترتیب، 3.7 و 0.6 میلیارد ین افزایش را نشان می‌دهد در حالی‌که فروش مربوط به وسایل مرتبط با HTV و ماهواره‌ها به ترتیب 3.7 و  39.4 میلیارد ین کاهش داشته است.

طبق بررسی انجام شده، فروش بخش وسایل فضایی در مجموع 262.7 میلیارد ین بود که نسبت به سال گذشته 17 میلیارد ین (6-%) کاهش داشته است  و فروش مربوط به وسایل پرتاب در بخش وسایل فضایی به میزان 25.5 میلیارد ین (31+%) افزایش یافته و  به 108.9 میلیارد ین رسیده است. پرتاب شش راکت در سال مالی 2016 گزارش شده است که در جدول زیر مشخصات آن‌ها آمده است.

فروش‌ مربوط به HTV در بخش وسایل فضایی با 3.7 میلیارد ین (22-%) کاهش به 13.4 میلیارد ین و فروش مربوط به ماهواره‌ها با  39.4 میلیارد ین  کاهش (23-%) به 132.3 میلیارد ین رسیده است. در حالی‌که فروش  مربوط به ایستگاه فضایی در بخش وسایل فضایی با 0.6 میلیارد ین (8+%) افزایش به 8 میلیارد ین گزارش شده است.

در بخش تسهیلات زمینی، مجموع فروش‌ها در ژاپن با 1.6 میلیارد ین (5+%)  افزایش به 32.3 میلیارد ین و در بخش نرم افزار با 4.6 میلیارد ین افزایش (17+%) نسبت به سال مالی قبل به 32.1 میلیارد ین رسید.

بنا بر این گزارش، مجموع فروش برای نیاز محلی با 31.7 میلیارد ین (11+%)  اختلاف به 311.5 میلیارد ین افزایش یافت. نیاز محلی نهایی با 42.3 میلیارد ین (24+%) افزایش به 217.2 میلیارد ین رسید که 70% مجموع فروش‌ محلی است.

بر اساس بررسی انجام شده، مجموع صادرات این صنعت به میزان 42.5 میلیارد ین (73-%) کاهش داشت و به 15.4 میلیارد ین رسید و  81% کل صادرات به آمریکای شمالی و اروپا بود در حالی‌که مجموع واردات با  19.8 میلیارد ین (39-%) کاهش به 30.8 میلیارد ین رسید و  100% واردات از آمریکای شمالی و اروپا بوده است.

همچنین هزینه‌های تحقیق و توسعه در صنعت فضای ژاپن با 3.9 میلیارد ین (36-%) کاهش به 7.1 میلیارد ین در سال مالی 2016 رسید ، سرمایه‌گذاری در کارخانه و تجهیزات با 2 میلیارد ین کاهش به 22.3 میلیارد ین  و تعداد کارکنان در این صنعت با 325 نفر (4%) افزایش به 8980 نفر رسید.

منبع: JAPANESE SPACE INDUSTRY ANNUAL SURVEY REPORT -Fiscal Year 2016 Results

پیشنهاد پورتال هوافضای ایران برای مطالعه بیشتر:

کتاب راهنمای محصولات و خدمات فضایی ژاپن (2018-2019)
(7 مگابایت، 64 صفحه)

کتاب راهنمای محصولات و خدمات فضایی ژاپن (2018-2019)