فرترن یا فورترن (FORTRAN مخفف FORmula TRANslation) زبان برنامه‌نویسی مفسری است (ایستای کامپایل شده). زبان برنامه‌نویسی فورترن زبانی ساده و محاسباتی است و پروژه‌های بسیاری از رشته‌های فنی مهندسی [به‌ویژه هوافضا] به کمک این زبان نوشته و اجرا شده‌است.

این زبان در دهه۱۹۵۰ در شرکت آی‌بی‌ام توسط ۲۵ نفر از دانشمندان برجستهٔ رایانه به سرپرستی جان بکوس (John Backus) طراحی شد. فورترن اولین زبان برنامه نویسی سطح بالا است. نسخه‌های اخیر فورترن بر خلاف نسخه‌های قدیمی دارای قابلیت‌های شی‌گرایی هستند. فورترن دومین زبانی بود که از سوی انسی (ANSI) استاندارد شد تکامل آن را می‌توان در نسخه‌های پرشمار بعدی آن دید (فورترن ۶۶، فورترن۷۷، فورترن ۹۰، فورترن۹۵ و فورترن ۲۰۰۳). در فورترن سازگاری میان هر نسخه با نسخه پیشین هم‌چنان حفظ شد. از نسخه‌های جدید آن می‌توان به ویژوال فرترن اشاره کرد.

فورترن نخستین زبان برنامه‌نویسی سطح بالا است. این زبان دهه‌هایی چند پرکاربردترین زبان رایانه‌ای در زمینه فیزیک و اقتصادسنجی بود. فورترن اکنون نیز به‌صورت گسترده در محاسبات علمی و محاسبات عددی بکار برده می‌شود.

از مزیت‌های فورترن «تعریف متغیر در این زبان» است. در فرترن مانندسایر زبان‌های سطح بالا مثل پاسکال یا سی، صحیح یا اعشاری بودن متغیر باید تعریف شود. البته در این زبان به طور قراردادی متغیرهایی که با یکی از حروف زیر آغاز میشوند صحیح فرض می‌شوند و سایر متغیرها اعشاری در نظر گرفته می‌شوند.

منبع: ویکی‌پدیا (به نقل از پرویز جبه‌دار مارالانی، منصور نیکخواه بهرامی، برنامه‌نویسی فرترن ۷۷، نشر: صفار (۲۱ بهمن، ۱۳۸۶))

لینک دریافت دو نمونه جزوه‌ی کوتاه آموزشی زبان برنامه‌نویسی فرترن در زیر قرار گرفته است. این جزوات توسط آقای امیررضا هاشمی در گروه دینامیک سیالات محاسباتی دانشگاه اصفهان آماده شده است.

دریافت جزوه کوتاه آموزشی 1

دریافت جزوه کوتاه آموزشی 2