رییس سازمان فضایی ایران نبود مشتری و وابستگی کامل برنامه های فضایی به بودجه های دولتی را دو چالش در حوزه فضایی کشور دانست و گفت: برای حل این مشکل به سمت توسعه کسب‌وکارهای فضاپایه و افزایش سرمایه گذاری بخش خصوصی در طراحی و ساخت ماهواره حرکت کرده ایم.

دکتر مرتضی براری، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در مراسم روز فناوری فضایی با بیان این که این روز فرصتی برای مرور دستاوردهای فضایی در مدت یکسال است، گفت: از دهه 60 دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی فعالیت در حوزه فضایی را آغاز کردند و طراحی و ساخت ماهواره نیز از دهه 70 آغاز شده است.

وی با بیان این که از سال های گذشته زیرساخت های توسعه فضایی در کشور ایجاد شده است، خاطر نشان کرد: ایجاد این ساختارها موجب شد که امروزه به چرخه کامل فضایی دست یابیم و با پرتاب ماهواره امید در سال 1387 امروز ایران جزو 9 کشور دنیا دارنده چرخه فناوری فضایی شده است.

رئیس سازمان فضایی ایران با بیان این که ایران در رتبه اول منطقه و رتبه 11 دنیا در تولید علم فضا قرار گرفته است، یادآور شد: بر این اساس با آغاز دهه پنجم انقلاب، فعالیت ما بر صنعتی سازی چرخه فضایی و استفاده از فناوری های فضایی در راستای حل نیازهای کشور و رفع نیازهای جامعه است.

براری مهم ترین سرمایه کشور در این حوزه را نیروهای متخصص متعهد و خلاق آن  نام برد و یادآور شد: ارکان چرخه کامل فضایی شامل طراحی و ساخت ماهواره، ماهواره برها، پایگاه پرتاب، ایستگاه کنترل ماهواره، ایستگاه دریافت و ارسال داده و تسلط بر تحلیل وپایش ماهواره می شود که با توان داخلی در این شش رکن به توانمندی بومی رسیده ایم  و در تلاش هستیم که با تعاملات بین المللی این فعالیت ها را توسعه دهیم و از داده های آن در راستای رفاه جامعه استفاده کنیم.

وی فعال کردن اپراتور ماهواره ای خصوصی و توسعه کسب‌وکارهای فضاپایه را از دیگر برنامه‌های سازمان فضایی نام برد و یادآور شد: مهم‌ترین اولویت ما توسعه کاربردها و ارائه خدمات فضایی به جامعه است که این امر مستلزم توسعه بازار است تا بتوانیم این چرخه را در کشور تصویب کنیم که در این زمینه با جلساتی که در کمیسیون راهبردی فضایی با حضور وزیر ارتباطات برگزار شد، و دو موضوع معماری جامع بخش خصوصی و نقشه راه فضایی تا افق 1404 مورد بررسی قرار گرفت که این نقشه راه تدوین شده و در جلسه آتی شورای عالی فضایی مطرح خواهد شد.

رئیس سازمان فضایی ایران با تاکید بر این که در چند دهه اخیر بیشترین سرمایه گذاری ها در حوزه تحقیق و توسعه زیر ساخت های  فضایی بوده است، ادامه داد: علاوه بر آن اقدام به طراحی و ساخت ماهواره هایی شده است که در سال جاری ماهواره پیام پرتاب شد و پرتاب ماهواره دوستی نیز در دستور کار قرار دارد.

براری با اشاره فرایند طراحی و ساخت ماهواره های عملیاتی پارس 1، ناهید 2 و پارس 2 اشاره کرد و افزود:هم اکنون ماهواره های طراحی شده از مرحله تحقیقاتی گذر کرده و به صورت عملیاتی و کاربردی در حال طراحی و ساخت هستند که ماهواره پیام در ماه گذشته پرتاب شد و پرتاب ماهواره دوستی نیز در دستور کار قرار دارد و ماهواره ناهید به عنوان اولین گام در طراحی و ساخت ماهواره های مخابراتی نیز در فرآیند مجوز برای پرتاب در آینده قرارگرفته است.

وی همچنین با تاکید بر ضرورت حضور شرکت های دانش بنیان در بخش های فضایی، اظهار کرد: بر اساس آمار ها 76 درصد اقتصاد فضا توسط بخش خصوصی مدیریت می شود و شرکت های دانش بنیان نیز در کل زنجیره ارزش فضا حضور دارند و ما نیز در تلاش هستیم تا این بخش را تقویت کنیم.

رئیس سازمان فضایی ایران از اعلام مناقصه برای ایستگاه چند منظوره در حوزه فضایی خبر داد و گفت: تاکنون پنج ایستگاه سلماس، ماهدشت، چناران، بوشهر و قشم در حال فعال سازی هستند و ما در تلاش هستیم که این ایستگاه ها را توسعه دهیم تا بتوانیم علاوه بر ماهواره های بومی به سایر ماهواره ها سرویس ارائه دهیم.

وی طراحی و ساخت ماهواره توسط بخش خصوصی را از دیگر برنامه های این سازمان نام برد و گفت: مجوز این امر صادر شده است و فراخوان آن طی هفته آینده اعلام خواهد شد.

معاون وزیر ارتباطات نبود مشتری و وابستگی 100 درصدی برنامه های فضایی به بودجه های دولتی را دو چالش مهم صنعت فضایی نام برد و ادامه داد: از این رو در تلاش هستیم که از طریق توسعه سرمایه گذاری های بخش خصوصی و توسعه کسب وکارهای فضاپایه بر این دو چالش فائق آییم، چرا که بر اساس آمارها در سال 2017 صنعت اطلاعات مکانی 299 میلیارد دلار اقتصاد مستقیم ایجاد کرده و اقتصاد غیر مستقیم آن 2200 میلیارد دلار بوده است

براری با بیان این که رشد فناوری فضایی 6.5 برابر رشد متوسط دنیا بوده است، تاکید کرد: بر اساس پیش بینی ها این روند رشد تا 20 سال آینده از طریق ماهواره های باند پهن ادامه خواهد داشت.

رییس سازمان فضایی ادامه داد: مهمترین برنامه ما جهت گیری به سمت توسعه متوازن و جامع زنجیره ارزش فضایی است و توسعه کاربرد ها و ارائه خدمات به جامعه مهمترین دغدغه ماست.

براری گفت: در همین راستا با وزارت علوم تفاهم نامه ای به امضا رساندیم و هدف ما از این تفاهم نامه هدایت دانشگاه ها به سمت صنعت فضایی و ساخت ماهواره هاست؛ دوستی و ناهید در حال اخذ مجوز برای پرتاب هستند.

معاون وزیر ارتباطات در این مراسم خبر داد: در نتیجه زحمات و تلاش های قابل توجه و شایسته تیم های اعزامی از کشورمان در جلسات و نشست های بین المللی و همچنین پیگیری های  نمایندگی دایم جمهوری اسلامی ایران در وین، از هفته جاری ایران به عنوان هماهنگ کننده موضوعات فضایی گروه ۷۷ در کمیته استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو (کوپوس) برای مدت یکسال انتخاب شد.

وی ادامه داد: این انتخاب با توجه به حضور همه کشورهای صاحب فناوری فضایی در کمیته کوپوس به عنوان تنها نهاد قانونگذار بین المللی در زمینه موضوعات فضایی و برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی، یک دستاورد چشمگیر و نتیجه زحمات بی شائبه کارشناسان و متخصصان داخلی و هماهنگی نمایندگی های کشورمان در طول سال های اخیر است.

منبع:‌ روابط عمومی سازمان فضایی ایران