قرار گرفتن ماهواره فجر در مدار کره زمین در روز دوشنبه از سوی وزارت دفاع مهر تایید دیگری بر توانایی جمهوری اسلامی ایران در عرصه هوافضا و طراحی و پرتاب ماهواره ها به فضاست.

بر اساس اعلام وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ماهواره فجر امروز و در دومین روز از دهه مبارک فجر پرتاب و در مدار زمین قرار گرفت.

ماهواره فجر که پس ماهواره های 'امید' ، 'رصد' و 'نوید' چهارمین ماهواره ایرانی در مدار زمین محسوب می شود که توسط متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع و شرکت صنایع الکترونیک ایران ساخته شده است و مرکز هدایت و کنترل عملیات فضایی کشور به کمک شبکه ایستگاه های زمینی بومی عهده دار پشتیبانی و نظارت بر عملیات بهره برداری ماهواره فجر است.

ماهواره بر سفیر فجر که نماد قدرت جمهوری اسلامی ایران در ساخت ماهواره برها است انتقال ماهواره فجر به مدار زمین را بر عهده داشت.

سردار سرتیپ حسین دهقان وزیر دفاع و پستیبانی نیروهای مسلح در رابطه با این ماهواره بر تاکید کرد: ماهواره بر سفیر فجر که کلیه مراحل طراحی و ساخت آن به صورت بومی در سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع انجام شده است ، تثبیت توانمندی ماهواره برهای جمهوری اسلامی ایران برای استقرار ماهواره در مدار زمین و دستیابی به یک پروژه ملی قابل طرح در سطح جهانی از دستاوردهای طراحی و ساخت آن است.

فجر که امروز در مدار زمین قرار گرفت ماهواره ای 60 کیلویی با شکل هندسی 6 ضلعی با ارتفاع 49 سانتیمتر و عرض 35 سانتیمتر است.

این ماهواره از دوربینی پیشرفته بهره می برد که با استفاده از آن می تواند تصاویری با کیفیت بالا را به زمین ارسال کند.

انتقال مداری، عکسبرداری برای نقشه برداری و هواشناسی و برخی محموله های تحقیقاتی از جمله ماموریت های این ماهواره است.

فناوری های جدید این ماهواره شامل فناوری انتقال مداری به کمک رانشگر گاز سرد، فناوری تعیین کنترل وضعیت ماهواره از طریق پایداری چرخان فعال، فناوری تصویربرداری فضایی و فناوری تعیین و توزیع توان الکتریکی است.

پیشتر نیز سه ماهواره از سوی جمهوری اسلامی ایران در مدار کره زمین قرار گرفته بود که شرح جزئیات هر یک از آنها به شرح زیر است:

*** امید

ساخت ماهواره تحقیقاتی امید از 15 اسفند 1384 آغاز و در تاریخ 15 بهمن 1387 در مدار زمین قرار گرفت.

امید ماهواره ای مخابراتی با وزن 27 کیلوگرم وزن و ابعاد 38 سانتی متر طول عرض و ارتفاع است که همه تجهیزات آن در سازمان فضایی ایران طراحی و تولید شده است.

این ماهواره در هر 24 ساعت، 15 بار به دور زمین می چرخد و گزارش های دورسنجی به مرکز فضایی در ایران می فرستد.

امید که توسط ماهواره بر سفیر دو در مدار قرار گرفت دو باند بسامد و هشت آنتن برای ارسال اطلاعات دارد که در هر بار چرخش، دو بار توسط ایستگاه های زمینی کنترل و هدایت می شود.

*** رصد

رصد دومین ماهواره ایرانی است که توسط موشک های حامل ایرانی به فضا فرستاده شد.

این ماهواره همچنین نخستین ماهواره تصویربرداری ایران محسوب می شود که در تاریخ 25 خرداد 1390 به فضا پرتاب شد.

بیشتر زیرسیستم های اصلی یک ماهواره بزرگ در رصد موجود است که از جمله آن ها می توان به سیستم های مدیریت توان، سلول های خورشیدی، کنترل وضعیت، محموله اکتیکی، جی پی اس، مدیریت داده و فرامین روی بورد، گیرنده و فرستنده روی بورد، فرستنده رنجینگ و کنترل دما اشاره کرد. زیر سیستم کنترل وضعیت ماهواره رصد متکی بر روش غیر فعال است که با استفاده از بوم گرادیان جاذبه انجام می پذیرد.

رصد برای تأمین برق مورد نیاز خود به صفحات خورشیدی متصل بر دیواره ماهواره، و باتری یا باتری های داخلی مجهز است.

این ماهواره همچنین از زیرسیستم کنترل تولید و توزیع جریان الکتریکی بهره می برد که ماهواره را قادر می کند تا در بخش تاریک مدار از باتری ها استفاده و در بخش روشن آن ها را شارژ کند.

*** نوید

ماهواره 'نوید علم و صنعت' که به اختصار ماهواره نوید نامیده می شود، سومین ماهواره پرتاب شده ایرانی و نخستین ماهواره ساخت مرکز تحقیقات ماهواره ای دانشگاه علم و صنعت است که در 14 بهمن 1388 مصادف با روز فناوری فضایی رونمایی و در 14 بهمن 1390 از پایگاه فضایی سمنان به فضا پرتاب شد.

ماموریت این ماهواره تصویربرداری از زمین با وضوح تصویر 750 متر مبتنی بر روش جاروبی و به صورت تک باند است.

این ماهواره مکعب شکل و با ابعاد 50 سانتی متر و جرم 50 کیلوگرم ساخته شده که به منظور استقرار در مدار بیضوی با ارتفاع 250 تا 375 کیلومتر و زاویه انحراف مداری 55 درجه طراحی شده است.

تأمین انرژی نوید توسط صفحات خورشیدی نصب شده بر بدنه جانبی سازه ماهواره در کنار باتری و بهره گیری از تنظیم کننده ها و مبدل های ولتاژ صورت می گیرد.

ایران هشتمین کشور پس از روسیه، آمریکا، فرانسه، ژاپن، چین، بریتانیا و هند است که به صورت مستقل موفق به پرتاب ماهواره شده است.

وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در پی قرارگرفتن ماهواره فجر در مدار زمین اعلام کرده است که دستاوردهای بزرگ دیگری در عرصه فناوری فضایی در دست اقدام است که در آینده به اطلاع مردم خواهند رسید.

دکتر حسن روحانی رییس جمهوری هم پرتاب موفقیت آمیز ماهواره فجر را به ملت بزرگ ایران تبریک گفت و تاکید کرد: اندیشمندان و دانشمندان بزرگ کشور وارد مرحله جدیدی در زمینه علوم فضایی شدند.

رییس جمهوری پس از صدور فرمان پرتاب ماهواره فجر در سخنانی با درود و سلام به همه شهیدان به ویژه شهدای انقلاب اسلامی و امام شهیدان اظهار داشت: باید به ملت بزرگ ایران تبریک و تهنیت عرض کنم برای این که اندیشمندان و دانشمندان بزرگ فضایی ما وارد مرحله جدید در زمینه علوم فضایی شدند.

منبع:‌ ایرنا