آژانس فضایی اروپا، برخی از بهترین دستاوردهایش را در نمایشگاه هوایی پاریس به نمایش گذاشته است. در غرفه این نهاد می تواند محصولاتی چون آی ایکس وی (حمل کننده واسط آزمایشی) و البته فیله مشهور را که سال گذشته روی ستاره دنباله دار فرود آمد و در حال حاضر از خواب بیدار شده و آماده خدمت به جهان دانش است، مشاهده کرد.

یورونیوز در حاشیه این نمایشگاه با یان ونا، رئیس کنونی آژانس فضایی آلمان که در آغاز ماه ژوئیه مسوولیت را در دست می گیرد و ژان ژک دوردن که در پایان ماه جاری بازنشسته می شود، گفتگو کرده است که متن گفتگو را در ادامه مشاهده می‌کنید.

یان ونا (یوهان دیتریش وورنر) رئیس جدید سازمان فضایی اروپا (سمت راست) در کنار ژان ژاک دوردن (سمت چپ) که در پایان ماه ژوئن بازنشسته می‌شود

وقتی به فیله نگاه می کنید، چه حسی دارید؟

ژان ژاک دوردن: «حس خوبی دارم، با چنین موفقیتی، الان می توانم بگویم برای من زمان بسیار مناسبی برای ترک اینجاست. فکر می کنم بهترین زمان باشد.»

فیله چه کاری قرار است انجام دهد؟ قصد دارید چه استفاده ای از آن بکنید؟

یان ونا: «هشت سال پیش که به آژانس فضایی آلمان آمدم و این آزمایش شگفت انگیز را که دیدم، گفتم عملی نیست. بخاطر اینکه من یک مهندس عمرانم و فکر می کردم که این کار ممکن نیست. سه روز است که خورشید بر کاوشگر می تابد و فیله اکنون فعال شده است. او داده هایی را از محیط اطرافش جمع آوری می کند و ما تغییرات اندکی در مدار روزتا ایجاد کرده ایم تا فیله بهتر با روزتا ارتباط برقرار کند. مطمئن هستیم که در هفته های پیش رو، داده های زیادی از کاوشگر و روزتا دریافت می کنیم که می تواند اطلاعات بیشتری درباره ستاره های دنباله دار به ما بدهد. همانطور که می دانید، ستاره های دنباله دار قدیمی ترین بخش منظومه شمسی هستند و ما امیدواریم که اطلاعات بیشتری در مورد آنچه میلیاردها سال پیش اتفاق افتاده است، بدست آوریم.»

«اگر نگاهی به عقب بیاندازید، به کارهایی که تاکنون انجام داده اید، برجسته ترین کارتان در این سالها چه بوده است؟

ژان ژاک دوردن: «برای من بعنوان مدیر قبلی پرتابگرهای فضایی، واقعیت این است که ما می توانیم طیف وسیعی از کاوشگرهای آژانس فضایی اروپا را توسعه دهیم از «آریان» تا «سایوز» و «وگا» که قطعا کار مهمی است. فرود بر روی تیتان، وقتی من تازه به آژانس فضایی اروپا رسیده بودم، رویدادی فوق العاده بود. این موفقیت باعث شد که آژانس فضایی اروپا وارد لیگ قدرت های فضایی شود. پرتوهای فسیلی دریافت شده توسط پلانک، روزتا و فیله، آژانس فضایی اروپا را به یک آژانس فضایی خیلی مهم در جهان تبدیل کرد.»

شما به پرتابگرهای فضایی اشاره کردید. ما در همه جا با تحولاتی روبرو هستیم که به نظر می رسد ما را به سمت خصوصی سازی فعالیت های فضایی می برد. آیا خصوصی سازی این صنعت، حرکتی رو به جلو است؟

یان ونا: «رویکرد ما درحال تغییر است تا درک روشنی از به اشتراک گذاشتن خطرات و مسئولیت ها بدست آوریم. در گذشته بخش دولتی پول می داد و بخش خصوصی مسئولیتی برعهده نمی گرفت. برای تغییر این رویکرد، ما به دنبال طرح متفاوتی هستیم و من مطمئن هستم که موفق خواهیم شد.»

می خواهم درباره شرکای بین المللی بپرسم. آژانس فضایی اروپا روابط کاری بسیار خوبی با روسکوسموس، آژانس فضایی روسیه داشته است. آنها در چندین مورد پرتاب موشک های فضایی شکست خورده اند و با مشکلاتی روبرو بوده اند و این سوال مطرح شده که شاید آنها توانایی لازم را برای اینکه شرکای خوبی باشند، ندارند. آیا فکر می کنید ما باید به همکاری با روس ها ادامه دهیم؟

ژان ژاک دوردن: «معتقدم که ما باید کار با روس ها را ادامه دهیم. اول از همه، بخاطر اینکه در حال حاضر ما به روسها نیاز داریم. ما نمی توانیم گالیله را بدون سایوز به فضا بفرستیم. نمی توانیم اگزو مارس را بدون روس ها راه اندازی کنیم. بنابراین به روس ها نیاز داریم. همکاری های بین المللی پارامتر مهمی در فعالیت های فضایی است. ما نباید مشکلاتی را که روی زمین داریم، به فضا ببریم. برعکس، باید شیوه همکاری هایمان در فضا را به زمین منتقل کنیم.»

یان ونا: «آژانس فضایی اروپا روابط خوبی با کشورهای زیادی در جهان دارد و ما می توانیم بعنوان یک واسطه یا کارگزار عمل کنیم، حتی در شرایط دشواری که روی زمین داریم.»

به پروژه گالیله اشاره کردید. الان در خودروی من سیگنال های گالیله کار نمی کند بلکه سیگنال های جی پی اس کار می کند. چه زمانی من می توانم به یک شرکت خودرو ساز مراجعه کنم و آنها به من بگویند: آیا می خواهید یک گالیله در خودروتان داشته باشید؟

ژان ژاک دوردن: «ما سیگنال های گالیله را داریم. ممکن است شما به آن توجه نکرده اید زیرا ترمینال های روی زمین با جی پی اس و گالیله سازگارند و ما در حال حاضر 8 ماهواره در مدار داریم.»

بنابراین سیستم ناوبری گالیله بزودی به کار می افتد و همانند جی پی اس کار خواهد کرد؟

ژان ژاک دوردن: «اولین سیستم در سال آینده (2016) عملیاتی می شود و سیستم کامل در سال 2019 و اواخر 2020 بکار می افتد.»
 

سال آینده قصد دارید برای جستجوی حیات به مارس بروید. در سال 2018 یک کاوشگر بزرگ به آنجا می فرستید تا علائمی از حیات را جستجو کند. فکر می کنید می توانید علائم حیات را پیدا کنید؟

یان ونا: «سوال را تغییر دهیم. آیا فکر می کنید که در این جهان بزرگ، حیات تنها روی زمین وجود دارد؟ ما سیستم های خورشیدی بسیار زیادی دایم و همچنین سیاره های بی شمار و بی نهایت خورشید. من کاملا مطئمنم کمه ما تنها نیستیم. انتظار ندارم که موجودات یا آدم های سبزفیلم های تخیلی یا چیزهایی شبیه به این را آنجا ببینیم. اما واقعا جالب است که بتوانیم چیزهایی پیدا کنیم که نشانی از زندگی در اشکال اولیه داشته باشد.»

بسیاری از مردم به موضوع فرستادن انسان به مریخ علاقمندند.از نظر شما ایده خوبی است؟

ژان ژاک دوردن: «من مطمئنم که روزی انسانها به مریخ می روند. نمی دانم چه زمانی اما مطمئنم که روزی انسان به مریخ می رود.»

در حال حاضر حضور انسان ها در فضا تنها در ایستگاه فضایی بین المللی است و به نظر می رسد که این ایستگاه باید تا ده سال آینده با ایستگاه جدیدی جایگزین شوند. در این زمینه قصد دارید چکار کنید؟

یان ونا: «ما باید درباره چندین ایده با شرکایمان در ایالات متحده آمریکا و روسیه و شاید با چین و هند صحبت کنیم و امتیازات ایستگاه فضایی بین المللی در گذشته را بررسی کنیم. همچنین مشکلات و نواقص این ایستگاه را بررسی کنیم تا بتوانیم طرح جدیدی برای آینده ترسیم کنیم. یکی از ایده های من رفتن به ماه است، رفتن به مناطق دورتری در ماه. برای اینکه سه روبات و تعدادی از انسانها بطور دائم آنجا باشند. نه اینکه همه کارکنان و ابزارها را به ماه منتقل کنیم بلکه مواد و وسایلی را به ماه ببریم مثلا برای ساختن یک تلکسوپ بزرگ روی ماه.»

ژان ژاک دوردن: «مهمترین میراث ایستگاه فضایی بین المللی، همکاری است. همکاری می تواند بسیار طولانی تر از سخت افزار ها دوام داشته باشد. سخت افزارها زمانی از بین خواهند رفت اما همکاری باقی می ماند.»

یان، وقتی مسئولیتان را در ابتدای ژوئیه آغاز کنید، نخستین کاری که انجام خواهید داد چه خواهد بود؟

یان ونا: «اولین کاری که خواهم کرد با پرسنل آژانس فضایی اروپا صحبت می کنم زیرا من تعداد کمی از آنها را می شناسم. آنها هم باید مرا بهتر بشناسند و من دوست دارم درباره آنها اطلاعات بیشتری داشته باشم. علاقمندم که درباره علایق اصلی و کار روزانه شان بدانم و اینکه چه چشم اندازی دارند. در کل ارتباط با همکاران اولین کار من خواهد بود.»

ژان ژک، در اول سپتامبر قرار است که فضاپیمای تک سرنشین به ایستگاه فضایی بین المللی فرستاده شود، شما قصد ندارید به فضا بروید؟

ژان ژاک دوردن: «اگر به من 40 میلیون دلار بدهید، من آماده ام. هزینه اش همین مقدار است. اما اگر بتوانم رایگان بروم، بله آماده ام. رویای من همیشه این بوده که فضانورد شوم. من برای فضانورد شدن انتخاب شده بودم. اما الان مدیر عامل شده ام. با اینحال آماده ام که اولین مدیر عاملی باشم که فضانورد می شود.»

منبع: یورونیوز