آژانس فضایی اروپا هدف بلند پروازانه جدیدی دارد: ساخت پایگاه دائمی روی کره ماه. گروه تحقیقاتی اکتشافات مربوط به سطح ماه مشغول اولین انجام آزمایش‌ها را در معدن سنگ روباز در آلمان است. در این گزارش در مرکز فضانوردان اروپایی در کلن، با کسانی که قصد دارند این پروژه باورنکردنی را عملی کنند، ملاقات کرده ایم.

نیم قرن پیش فضانوردان روس و آمریکایی برای نخستین بار پا روی کره ماه گذاشتند. انسان هرگز حضور مداوم روی سطح ماه نداشته است. حال می خواهد روی کره ماه بماند. کره ماه جایی فوق العاده مناسب برای آزمودن توان بشر در کاوش منظومه خورشیدی است.

پروژه آپولو، یکی از بزرگترین پروژه های فضایی بود که در اوایل سال‌های ۱۹۶۰ میلادی آغاز شد و طی ده سال فرود انسان را روی کره ماه ممکن ساخت. آژانس فضایی اروپا قصد دارد پایگاهی دائمی روی سطح کره ماه بسازد. قرار است سازمان‌های مختلف فضایی و فضانوردان از سراسر جهان به این ایستگاه دسترسی داشته باشند.

آندراس موگنسن، فضانورد آژانس فضایی اروپا می گوید: «در دهه ۶۰ میلادی توانستیم به کره ماه برویم. امروز از نظر پیشرفت تکنولوژی، خیلی خیلی جلوتریم و باز هم می توانیم موفق شویم.»

یان وُرنر مدیر آژانس فضایی اروپا می گوید که امروز کره ماه جایی برای تحقق اهداف بلندپروازانه جدید است. وی گوید: «آمریکایی ها، روسها، چینی ها، هندی ها، ژاپنی ها و حتی کشورهایی بیشتر با سهم کمتری در این پروژه همکاری خواهند کرد.»

پروژه ای بین المللی با دیدگاه‌های متنوع

آژانس فضایی اروپا برای تحقق این رویا تنها نیست و ایده اصلی این است که ساخت پایگاه روی ماه پروژه ای جهانی در ادامه پروژه ایستگاه بین المللی فضایی باشد. فضانوردان چینی برنامه ای برای آوردن نمونه ای از سنگهای ماه به روی زمین دارند. روسها هم سرگرم ساختن روبات ماه نورد هستند، و سفینه فضایی اوریون ناسا هم قرار است قبل از سال ۲۰۲۰ یک واحد از اجزای آژانس فضایی اروپا با خود به مدار ماه ببرد.

از نظر یان ورنر، این تنوع نقشی اساسی دارد. وی می گوید: « در آغاز نیاز به بودجه کلان نخواهیم داشت یعنی می توانیم با ماموریت کوچکی برای نشاندن سفینه روی سطح ماه کار را شروع کنیم. چندین کشور از پیش در این زمینه برنامه ریزی کرده اند. گام بعدی، برپا کردن تلسکوپ رادیویی روی نیمه تاریک ماه است که کاربردها و همچنین کاربران مختلف خواهد داشت، اما در یک جا مستقر خواهد بود.»

در حال حاضر جزییات طرح مشخص نیست، اما شور و هیجان دانشمندانی که در کارگاههای برای این طرح شرکت کرده اند، مشهود است. این کارگاه را مرکز فضانوردان اروپایی در کلن، در ماه ژانویه برگزار کرد.

استفاده از منابع موجود در سطح ماه و چاپ سه بعدی برای ساخت محافظ

نتیجه گیری اصلی این کارگاههای آموزشی این بوده است: می توان از فلزات، مواد معدنی و آب یخ زده که روی کره ماه یافت می شود برای ساخت این دهکده استفاده کرد.

برنار فوئینگ، مدیر تیم بین المللی اکتشافات ماه می گوید: «روی ماه منابع زیادی وجود دارد. در قطبهای ماه یخ پیدا کرده ایم، همچنین جاهایی روی سطح کره ماه یافته ایم که همیشه از نور خورشید برخوردار است. این مکانها برای ما منابعی را که برای ساخت این پایگاه نیاز داریم تامین و امکان زندگی فضانوردان در این ایستگاه را فراهم می کند.»

مهمترین چالشهایی که برای یک ساخت پایگاه روی کره ماه وجود دارد، عبارتند از: تابش خورشیدی، پرتوهای کیهانی، سنگهای آسمانی خیلی ریز و البته دمای خیلی زیاد. آیدان کوولی، محقق ایرلندی می گوید که برای مواجهه با این خطرات، یکی از ایده ها به کارگیری خاک کره ماه برای ساخت گنبدهای محافظ است: «می توان این ماده را برای چاپ سه بعدی یک ساختار مسکونی یا عناصر ساختمان روی ماه به کار ببریم. ما فکر می کنیم این ایده، شدنی است. ایده اصلی ما این است که کاوشگر روی سطح ماه فرود بیاید و بعد با باد کردن سیستم کار ساخت گنبد آغاز شود که سپر محافظ فضانوردان خواهد بود. یک لایه خاک روی این قرار می دهیم و پس از تفجوشی لایه دیگری اضافه می کنیم و با تکرار این کار می توانیم هر نوع ساختاری که بخواهیم بسازیم.»

شبیه سازی پایگاه روی سطح زمین

نمی توان این ایده های جدید را روی سطح ماه آزمایش کرد، به همین دلیل هم دانشمندان باید به دنبال جاهایی بگردند که ترکیب سنگ و خاک آن مشابه با خاک سطح کره ماه باشد، یکی از این جاها پارک آتشفشانی آیفل در نزدیکی کلن است.

برنارد فوئینگ، مدیر گروه بین المللی اکتشافات ماه می گوید: «اینجا تجهیزات و ابزارهای لازم اندازه گیری ترکیب سنگ ها را داریم. می خواهیم ببینم این ابزارها چقدر خوب کار می کنند. برای آزمایششان سنگ های آتشفشانی را به کار می بریم که به ترکیب سنگهای ماه یا سنگ های مریخ نزدیک هستند.»

در این برنامه آزمایشی، یکی از پژوهشگران نقش فضانورد روی سطح ماه را بازی می کند و همکارش از راه دور او را هدایت می کند. آنها می خواهند ارتباط بین فضانورد با پایگاه اصلی را بیازمایند، همینطور می خواهند ببینند آیا طیف سنج پیش نمونه “ماه نشین” که ساخته اند، در تشخیص مواد معدنی مفید برای ساخت و نگهداری پایگاه روی سطح ماه موفق عمل خواهد کرد یا نه.

اسکار کامپس، دانشجوی زمین شناسی، دانشگاه اوترخت که با گروه محققان به معدن سنگ آمده می گوید: «من در این شبیه سازی، فضانورد هستم. بنابراین به سمت محل نمونه برداری هدایت می شوم و به من می گویند چه موقع باید برگردم و در برابر این آزمایشگاه کوچک اندازه گیری ها ی نمونه را انجام دهم.»

آندرئاس موگنسون فضانورد آژانس فضایی اروپا می گوید: «چرخه طراحی و ساخت باید از نو آغاز شود: از موشک هایی گرفته که ما را به مدار می برند، به ماه منتقل می کنند و روی ماه فرود می آورند، تا پایگاههایی که باید روی سطح ماه برای زندگی ساخته شود. باید همه مجموعه فناوری هایی را که لازم است طراحی و قابل اجرا کنیم.»

منبع: یورونیوز