فضانوردان در ایستگاه فضایی بین‌المللی‌ مشغول پدیدآوری آغازه‌های اندام‌های بدن انسان هستند.

در این آزمایش تلاش می‌شود بافت بدن انسان را با فرستادن سلول‌های بنیادی انسان به فضا و رویانش آن‌ها در آن محیط، پرورش دهند.

فضانوردان امیدوارند که این سلول‌های بنیادی، سرانجام به استخوان، غضروف و سایر اندام‌های بدن تبدیل شوند. محققان می‌گویند، در صورت رسیدن به این هدف، از این کشف می‌توان برای رویانش اعضای پیوندی استفاده کرد.

بخوانید: فضانوردان در فضا چگونه آب مصرف می‌کنند؟

کارا تی‌یل، یکی از دو پژوهش‌گر این مطالعه از دانشگاه زوریخ، می‌گوید که در این آزمایش «بی‌وزنی از عوامل مؤثر در رویانش» است. سلول‌های بنیادی روی زمین در ساختاری تک‌لایه‌ رشد می‌کنند، اما نبود جاذبه در این ایستگاه فضایی بین‌المللی، به ایجاد بافت سه‌بعدی از این سلول‌ها کمک می‌کند.

فضانوردانی که در این ایستگاه فضایی زندگی می‌کنند، این آزمایش را با استفاده از «آزمایشگاهی کوچک و سیار» انجام می‌دهند که هفته پیش آن را همراه موشک «اسپیس ایکس» به این ایستگاه فرستادند. انجام این آزمایش یک ماه طول می‌کشد و در این مدت، محققان شاهد مراحل رشد سلول‌های بنیادی خواهند بود.

حتماً بخوانید: گزارش‌هایی از فضا؛ فضانوردان در یک روز ۳۲ طلوع و غروب خورشید را می‌بینند

در صورت موفقیت این آزمایش، پژوهش‌گران امیدوارند کار را از آزمایشگاه کوچک به تولید انبوه برسانند. آنگاه، می‌توانند با گرفتن سلول بنیادی از بیماران، از این فرایند برای تولید بافت پیوندی استفاده کنند، یا موادی شبیه بافت بدن تولید کنند تا داروها را روی آن آزمایش کنند و بدین‌ترتیب مطمئن شوند که دارو برای بیماری خاصی کارساز است، یا دست‌کم از این طریق از شمار حیوانات آزمایشگاهی بکاهند.

اولیور اولریچ، پژوهش‌گر دیگر این آزمایش، می‌گوید که روی زمین بافت بدن در کاشتارهای «تک‌لایه» رشد می‌کند و بافتی دوبعدی و تخت ایجاد می‌کند. اما بررسی‌هایی که روی زمین و در فضا انجام شده است، نشان می‌دهد که وقتی جاذبه ناچیز باشد، «رشد فضایی سلول‌ها نامحدود، و ریزدانه‌های پیچیده سه‌بعدی تشکیل می‌شود.»

همچنین بخوانید: داستان تعیین سقف و کف در ایستگاه فضایی بین‌المللی!

در پژوهش‌های پیشین، آزمایش‌های واقعی و شبیه‌سازی‌هایی انجام شده است که در بیشتر آن‌ها از سلول‌های سرطانی استفاده شده است و سلول‌های بنیادی واقعی انسان را وارد دستگاه شبیه‌ساز با محیط کم‌جاذبه کرده‌اند. اولریچ می‌گوید، در مرحله بعدی پژوهش، دیگر «گزینه‌ای وجود ندارد که بتواند جانشین ایستگاه فضایی بین‌المللی شود»، چون برای شکل‌گیری این نوع بافت سه‌بعدی، لازم است که (سلول) چندین روز یا حتی چندین هفته در محیط کم‌جاذبه بماند.

پس از انجام این آزمایش یک‌ماهه، فضانوردان نمونه‌ها را به زمین باز خواهند گرداند و پژوهش‌گران انتظار دارند شاهد تشکیل موفقیت‌آمیز این «اندام‌واره» (نسخه‌های ساده‌تر و کوچکتری از اعضای واقعی بدن) در لوله‌های آزمایش باشند. استاد اولریچ می‌گوید: «سلول‌های بنیادی را درون این لوله‌های آزمایش گذاشته‌ایم و قرار است این لوله‌ها را با بافت اندام‌واره‌های تشکیل‌شده، به زمین بازگردانند.»

پژوهش‌گران هنوز مطمئن نیستند که چرا شرایط این ایستگاه فضایی بین‌المللی منجر به تشکیل بافت‌هایی با ساختار پیچیده و سه‌بعدی می‌شود. پژوهش‌های استاد اولریچ و سایر محققان هم‌چنان ادامه دارد تا دریابند نیروی جاذبه بر «نظام مولکولی درون‌سلولی» چه اثری دارد و چگونه باعث تشکیل انواع جدید و متفاوت بافت بدن در فضا و بر روی زمین می‌شود.

منبع: ایندیپندنت

در ادامه بخوانید: سوال از فضانوردان؛ چگونه می‌توان در فضا از نظر روحی سالم ماند؟