[یادداشت: اطلاعات این نوشتار مربوط به سال 1393 است، بنابراین قیمت‌های ارائه شده مربوطه به همان محدوده‌ی زمانی است.]

هر چند مدت طولانی از مالکیت خصوصی هواپیما در خارج از مرزهای کشورمان می گذرد، اما با توجه به سیاست ها و البته قوانین موجود ایران تقریبا می توان گفت اجازه خرید و در اختیار گرفتن هواپیما به صورت خصوصی از سال 79 صادر شد و از این تاریخ به بعد مانند خریدن خودرو شخصی هر فردی از جامعه در صورت داشتن امکانات مالی می تواند مالک هواپیمای خصوصی باشد.

در این رابطه بخوانید: چند ایرانی هواپیمای شخصی دارند؟

به این ترتیب در بسیاری از فرودگاه های کشور هواپیماهای سبک و فوق سبک خصوصی وجود دارد که در کنار هواپیماهای غول پیکر خودنمایی می کنند. این هواپیماها بیشتر از نوع ملخی است و برای پروازهای بابرد کوتاه و بلندمدت استفاده می شوند.

همچنین بخوانید: قیمت هواپیمای جت شخصی چند است؟

همچنین با وجود قدیمی بودن ناوگان هوایی کشور، چون ورود و خرید این هواپیماها مشمول تحریم ها نیست، اکنون سال ساخت، ایمنی و سایر استانداردهای کیفی این هواپیماها از انواع غول پیکر آن بالاتر است.

همچنین بخوانید: چگونه هواپیمای شخصی بخریم؟

با این حال براساس قانون، خرید جت خصوصی توسط افراد در ایران ممنوع است و قانون سال 79 نیز به صراحت این ممنوعیت را قید کرده است.

براساس این قانون فقط هواپیماهای سبک و فوق سبک اجازه ورود و پرواز در کشور را دارند وحتی گفته می شود اجرای قانون نیز به صورتی است که حتی هواپیماهای سبک هم به طورمحدود واردشده و صرفا هواپیماهای فوق سبک قابل خریداری است.

با این حال این محدودیت ها نتوانسته از رونق داشتن هواپیمای خصوصی و پروازهای خصوصی در کشور بکاهد و اکنون علاوه بر وجود برندهای معتبر هواپیماهای سبک در کشور، فرودگاه ها نیز به این هواپیماها خدمات داده و علاقه مندان نیز حتی به صورت ساعتی از آن استفاده می کنند.

همچنین بخوانید: فهرست هواپیماهای سبک و فوق سبک کشور (+فهرست فرودگاه های فعال در هوانوردی عمومی)

بنابراین همان طور که بسیاری از برندهای خارجی خودرو در ذهن افراد جامعه ثبت شده است، می توان انتظار داشت بزودی نام برخی برندهای پرنده فوق سبک و سبک هم در ذهن علاقه مندان به پرواز ثبت شود. هرچند اکنون هم می توان از برندهای معروف اروپایی و روسی چون Rally، Zenair، Aero pop، Land africa، Sky lark، Eurofox، Tecnam، Ikarus و Corvus به عنوان محصولات خارجی در بازار داغ هواپیماهای شخصی نام برد.این در حالی است که اگر قصد در دست گرفتن سند مالکیت یکی از این پرنده های سبک یا فوق سبک را داشته باشید، بد نیست بدانید از 180 میلیون تومان تا 700 میلیون تومان بستگی به نوع تجهیزات و امکانات هواپیما باید در حساب بانکی خودتان اندوخته داشته باشید، اما این انتهای کار نیست و اگر همه این مبلغ را ندارید، ناامید نشوید چون می توانید هواپیمای مورد علاقه تان را اقساطی نیز بخرید.

پارکینگ ساعتی چند؟

همان طور که اشاره شد از سال 79 شمسی مالکیت هواپیماهای خصوصی در کشورمان به رسمیت شناخته شد و شاهد حضور این نوع پرنده های آهنی در کشورمان بوده ایم. این در حالی است که برای نگهداری و البته استفاده از آنها نیز باید اماکنی در نظر گرفته می شد.

همچنین بخوانید: چگونه می‌توان خلبان شد؟

هرچند تمام فرودگاه های کشورمان در این زمینه می توانند خدمات ارائه کنند، اما با توجه به ترافیک و البته امنیت فرودگاه های بزرگ کشور مثل فرودگاه مهرآباد، هاشمی نژاد مشهد یا فرودگاه اصفهان، تعدادی از فرودگاه های کوچک تر یا در برخی موارد، فرودگاه های خصوصی برای این موضوع در نظر گرفته شده که یکی از معروف ترین آنها فرودگاه خصوصی آزادی در منطقه نظرآباد کرج است.

جای تردید نیست که نگهداری و البته پروازهای تفریحی و آموزشی این پرنده های فوق سبک یا سبک در این اماکن، هزینه های مشخصی دارد که مالکان باید برای نگهداری و البته آماده سازی پرواز به فرودگاه بپردازند.

این هزینه ها شامل نگهداری و سرویس از سوی مسئول فنی که گواهینامه های مخصوص و معتبردارد، خدمات فرودگاهی (برج مراقبت) و سوخت مورد نیاز هواپیماهاست که البته با توجه به فرودگاه مورد نظر و امکانات فرودگاهی این ارقام می تواند متغیر باشد.

برد پروازی و ایمنی هواپیماهای خصوصی

برد پروازی هواپیماها به عوامل مختلفی چون سرعت باد، وزن، سرعت هواپیما و ارتفاع پرواز بستگی دارد.اما با توجه به شرایط پرنده های سبک و فوق سبک تفریحی (2 نفره) این هواپیماها توانایی پنج تا شش ساعت پرواز مداوم با سرعتی معادل 230 تا 250 کیلومتر را خواهند داشت؛ بنابراین محاسبه برد پروازی آنها کاملا ساده و مشخص است.

همچنین بخوانید: فهرست نوشتارهای مرتبط با خودروهای پرنده و تاکسی‌های هوایی

اما در مورد ایمنی این نوع وسیله نقلیه هوایی باید بدانیم با توجه به استانداردهای موجود و سختگیری دستگاه های مربوط در زمینه پرواز آنها که دقیقا مانند هواپیماهای تجاری (مسافربری) است، نمی توان نقطه ضعفی در ایمنی این نوع وسایل پرنده دید و این گونه متصور شد چون این هواپیماها تفریحی هستند می توان از برخی شرایط و استانداردهای ایمنی آن چشمپوشی کرد. اگرچه سرنشینان این نوع هواپیماهای سبک و فوق سبک دلگرمی ویژه ای به چتر نجات هواپیما دارند، چون این چتر نجات در صورت بروز اشکال در سیستم پروازی می تواند با کمترین خسارت ممکن هواپیما را روی زمین بنشاند و از سقوط آن جلوگیری کند.

این در حالی است که با توجه به قوانین موجود حمل و نقل هوایی هیچ یک از این نوع هواپیماها نمی توانند در صورت نداشتن بیمه نامه شخص ثالث اجازه پرواز دریافت کنند و هیچ مجوزی برای آنها صادر نمی شود. 

خدمات پس از فروش و قطعات

با توجه به رونق استفاده از هواپیماهای سبک و فوق سبک در کشورمان ـ چه برای مصارف خصوصی یا تفریحی ـ بی تردید مسأله نگهداری و تامین قطعات نیز از دغدغه های اصلی مالکان آنهاست. هرچند متخصصان داخلی حتی در زمینه ساخت این گونه قطعات اقدام کرده اند، اما ورود محصولات خارجی تامین قطعات و دریافت خدمات را هرگز به دست فراموشی نخواهد سپرد.

براساس عرف بازار وقتی شخصی اقدام به خرید این نوع پرنده می کند بدون تردید تا مدتی از شرایط گارانتی و خدمات پس از فروش کارخانه سازنده نیز بهره مند است، نگرانی از بابت تامین قطعات و البته خدمات پس فروش در بازار کشور نیست ضمن این که خود مالکان نیز می توانند مستقیم با سفارش کالا به کارخانه سازنده نیازشان را برطرف کنند. 

آموزش یا تفریح؟

عبدالله مالمیر، رئیس آموزشگاه خلبانی فوق سبک مرکز آموزش فنون و خدمات هوایی وابسته به شرکت فرودگاه های کشور در گفت وگو با جام جم به حدود 250 فروند هواپیمای سبک و فوق سبک شخصی موجود در کشور اشاره می کند.

او می گوید: اگرچه در گذشته کاربرد این نوع هواپیماهابرای آموزش خلبانی و استفاده در برخی زمینه ها مثل کشاورزی و سمپاشی بوده است، اما براساس قانون، در حال حاضر مالکیت این نوع هواپیماها فقط در اختیار ارگان ها نیست و مالکان خصوصی آنها مانند دیگر نقاط جهان برای کسب درآمد، از این نوع هواپیماها در زمینه های تفریحی نیز استفاده می کنند تا علاوه بر استفاده شخصی از سرمایه گذاری خود بهره مالی نیز ببرند. وی افزود: در این حالت، مالک هواپیما اقدام به ترتیب دادن پروازهای تفریحی می کند.

لذا مدتی است در فرودگاه آزادی، نمک آبرود، نوشهر، کیش و بسیاری از شهرهای گردشگرپذیر ایران پروازهای تفریحی با رعایت کامل قوانین پروازی در حال انجام و به عنوان جاذبه ای تازه شناخته شده است.

وی درباره هزینه انجام پرواز تفریحی با هواپیماهای سبک و فوق سبک نیز می گوید: این هزینه متفاوت است و در واقع تابعی از عرضه و تقاضای موجود در بازار خواهد بود و نمی توان قیمت مشخصی برای آن در نظر گرفت. اما می توان هزینه های پروازی را برای علاقه مندان به دو گروه آموزشی و تفریحی تقسیم بندی کرد که در مورد آموزش تقریبا قیمت ها مشخص تر از بحث تفریحی است. در بخش تفریحی می توان پایه 150 هزار تومان برای 15 دقیقه پرواز را فعلا در نظر گرفت و برای پروازهای آموزشی بسته به نوع هواپیمای مورد استفاده، هزینه هر ساعت پرواز از 250 هزار تومان تا 330 هزار تومان است.

منبع:‌ جام جم

در ادامه بخوانید: ۱۰ فرودگاه زیبای جهان (+تصویر)