اداره کل ملی هوانوردی و فضایی آمریکا (ناسا-NASA) چند سالی است که با تمام فراز و نشیب‌ها، بازگشت به کره ماه را در سر می‌پروراند، در حالی که این بار می‌خواهد یک پایگاه اقامتی ثابت در این قمر راه‌اندازی و ماه را به یک اقامتگاه دائم تبدیل کند. اما ناسا برای تحقق این برنامه موسوم به "آرتمیس" چه چالش‌هایی را پشت سر گذاشته و با چه چالش‌هایی روبرو است؟

به گزارش ایسنا، برنامه "آرتمیس"(Artemis) یک برنامه پرواز فضایی انسانی بین‌المللی با تامین بودجه از جانب دولت ایالات متحده است که هدف آن فرود آوردن اولین زن و یک مرد دیگر روی کره ماه در منطقه قطب جنوب ماه تا سال ۲۰۲۴ است.

بخوانید:  بررسی ۱۷ فضانورد زن ناسا که شانس سفر به ماه را دارند / نخستین زنی که به ماه قدم می‌گذارد چه کسی خواهد بود؟

این برنامه عمدتا توسط ناسا، شرکت‌های فضایی تجاری آمریکایی که با ناسا قرارداد بسته‌اند و شرکای بین‌المللی ناسا از جمله آژانس فضایی اروپا (ESA)، آژانس اکتشاف هوافضای ژاپن (JAXA)، آژانس فضایی کانادا (CSA)، آژانس فضایی ایتالیا (ASI)، آژانس فضایی استرالیا (ASA)، آژانس فضایی انگلستان (UKSA)، آژانس فضایی امارات متحده عربی (UAESA)، آژانس فضایی دولتی اوکراین و آژانس فضایی برزیل (AEB) که همگی تحت رهبری ناسا عمل می‌کنند، انجام می‌شود.

اهداف بلند مدت این برنامه شامل شکل‌دهی تیم اعزامی و حضور پایدار در ماه، پی‌ریزی زیرساخت‌ها برای شرکت‌های خصوصی و بنیان‌گذاری اقتصاد ماه و سرانجام اعزام انسان به سیاره مریخ است.

"دونالد ترامپ" رئیس جمهور سابق آمریکا در دسامبر ۲۰۱۷ یک دستورالعمل سیاست فضایی را امضا کرد که کمپین بازگشت به ماه را بنا نهاد.

"آرتمیس" از برنامه‌های فضاپیمایی مستمر شامل فضاپیماهای "اوریون" (Orion)، "دروازه ماه" (Lunar Gateway) و "خدمات تجاری حمل محموله" به همراه یک فرودگر سرنشین‌دار بهره می‌برد.

برای پرتاب این ماموریت به سوی ماه از موشک ناسا موسوم به "سیستم پرتاب فضایی" (SLS) به عنوان وسیله اصلی پرتاب "اوریون" استفاده خواهد شد.

ناسا ۱.۶ میلیارد دلار بودجه اضافی برای "آرتمیس" برای سال مالی ۲۰۲۰ درخواست کرده بود. در حالی که کمیته اعتبارات سنا از ناسا یک پرونده بودجه‌بندی پنج ساله را درخواست کرد که برای ارزیابی و تصویب توسط کنگره لازم است. ضمن اینکه دولت "جو بایدن" در فوریه ۲۰۲۱ برنامه "آرتمیس" را تأیید کرد و در حالی که ادامه این برنامه با روی کار آمدن دولت جدید و وجود بحران‌هایی نظیر همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته بود، نگرانی‌ها از احتمال توقف آن برطرف شد. البته "جیم برایدنستاین" رئیس ناسا با روی کار آمدن "جو بایدن" از سمت خود کنار رفت و معاون وی "استیو جورچیک" جای او را گرفت.

برنامه فعلی "آرتمیس" شامل چندین مولفه اصلی از دیگر برنامه‌ها و مأموریت‌های لغو شده ناسا مانند برنامه "صورت فلکی" و مأموریت "تغییر مسیر سیارک‌ها" است. این برنامه در ابتدا در سال ۲۰۰۵ تصویب شد.

در ماه مه ۲۰۰۹، "باراک اوباما" رئیس جمهور اسبق آمریکا کمیته‌ای موسوم به "آگوستین" را تأسیس کرد تا چندین هدف از جمله پشتیبانی از ایستگاه فضایی بین المللی، توسعه ماموریت‌های فراتر از مدار نزدیک زمین(از جمله ماه، مریخ و اجرام نزدیک به زمین) و استفاده از فضای تجاری را در نظر بگیرد. این کمیته در نهایت به این نتیجه رسید که برنامه ناسا برای فرود روی ماه در سال ۲۰۲۰ از بودجه کافی برخوردار نیست و این فرود غیرممکن است.

بخوانید: پیشنهاد بودجه ۲۵ میلیارد دلاری برای ناسا

در ۱۵ آوریل ۲۰۱۰ "اوباما" در مرکز فضایی کندی سخنرانی کرد و برنامه‌های دولت برای ناسا را ​​اعلام کرد و شش میلیارد دلار بودجه اضافی را پیشنهاد داد و خواستار تهیه برنامه جدیدی برای یک ابرموشک جدید با قابلیت حمل خدمه به مدار مریخ تا اواسط دهه ۲۰۳۰ شد.

وی در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۰ مجوز ناسا را امضا کرد که شامل الزامات توسعه سریع موشک "سیستم پرتاب فضایی" به عنوان وسیله نقلیه بعدی برای پرتاب شاتل فضایی به ماه و مریخ در نظر گرفته شده بود.

در تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۱۷ "دونالد ترامپ" یک فرمان اجرایی برای تأسیس مجدد شورای ملی فضایی را به ریاست "مایک پنس" معاون رئیس جمهور امضا کرد. این فرمان اجرایی، برنامه‌های پرواز فضایی انسانی مربوط به دوران اوباما را حفظ کرد و توسعه خدمات تجاری، موشک "سیستم پرتاب فضایی" و فضاپیمای "اوریون" را برای انجام مأموریت‌های فضایی عمیق خواستار شد، ضمن اینکه تصمیم بر کاهش تحقیقات علوم زمینی ناسا و تعطیلی دفتر آموزش ناسا شد.

"ترامپ" در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۷ "دستورالعمل سیاست فضایی ۱" را تغییر داد و خواستار تغییر در سیاست ملی فضایی و پی‌ریزی یک برنامه یکپارچه تحت رهبری ایالات متحده با همراهی و همکاری شرکای بخش خصوصی برای بازگشت انسان به ماه و به دنبال آن مأموریت‌های مریخی و فراتر از آن شد. این دستور العمل از رئیس ناسا می‌خواست یک برنامه نوآورانه و پایدار اکتشافی را با شرکای تجاری و بین‌المللی برای فراهم کردن امکان بازگشت انسان به ماه و سفر به سراسر منظومه شمسی و فراهم کردن دانش و فرصت‌های جدید پی‌ریزی کند.

در ۲۶ مارس ۲۰۱۹ "مایک پنس" اعلام کرد که هدف ناسا برای فرود در ماه در سال ۲۰۲۴ محقق خواهد شد. در ۱۴ مه ۲۰۱۹ "جیم برایدنستاین" رئیس ناسا هم اعلام کرد که این برنامه جدید، "آرتمیس" (الهه ماه در اساطیر یونان) نام دارد که خواهر دوقلوی "آپولو" است.

بخوانید: ناسا ۵ ماه‌نشین دیگر را برای پروژه آرتمیس برگزید / فعالیت ۱۴ شرکت خصوصی برای ساخت فرودگر ماه (+جزییات و تصاویر)

در فوریه سال ۲۰۲۰، کاخ سفید برای تأمین برنامه "آرتمیس" به عنوان بخشی از بودجه سال مالی ۲۰۲۱، درخواست افزایش ۱۲ درصدی بودجه کرد. کل بودجه این برنامه ۲۵.۲ میلیارد دلار در سال با ۳.۷ میلیارد دلار برای "سیستم فرود انسان" بود. با این حال کمیته اعتبارات کاخ سفید این درخواست افزایش بودجه را رد کرد و کنگره فقط ۷۰۰ میلیون دلار به "سیستم فرود انسان" اختصاص داد که ۳ میلیارد دلار از مبلغ درخواستی کمتر است.

سرانجام در فوریه ۲۰۲۱، پشتیبانی از برنامه "آرتمیس" توسط دولت بایدن به طور رسمی اعلام شد تا نگرانی‌ها نسبت به توقف یا کند شدن روند تحقق این پروژه برطرف شود.

ناسا در وب‌سایت خود در قسمت مخصوص برنامه "آرتمیس" نوشته است: ناسا با استفاده از برنامه "آرتمیس" اولین زن و یک مرد دیگر را تا سال ۲۰۲۴ با بهره‌گیری از فناوری‌های نوآورانه برای کاوش در سطح ماه روی ماه فرود می‌آورد. ما با شرکای تجاری و بین‌المللی خود همکاری خواهیم کرد و تا پایان دهه حاضر، یک اکتشاف پایدار ایجاد خواهیم کرد. سپس ما از آنچه در ماه و اطراف آن می‌آموزیم برای جهش بزرگ بعدی یعنی اعزام فضانوردان به مریخ استفاده خواهیم کرد.

ما عناصر پایداری را در ماه و اطراف آن خواهیم ساخت که به ربات‌ها و فضانوردان اجازه می‌دهد بیشتر از گذشته کاوش کنند و دانش بیشتری به ارمغان بیاورند. همه آنچه که می‌سازیم، همه آنچه که مطالعه و بررسی می‌کنیم، همه آنچه که انجام می‌دهیم، ما را آماده‌ی رفتن می‌کند.

برنامه "آرتمیس" متشکل از سه ماموریت متوالی به نام‌های "آرتمیس ۱"، "آرتمیس ۲" و "آرتمیس ۳" است.

ناسا در تلاش است تا ماموریت "آرتمیس ۱" را که یک پرواز بدون سرنشین برای آزمایش موشک "سیستم پرتاب فضایی" و فضاپیمای "اوریون" است، در سال ۲۰۲۱ به پرواز درآورد.

"آرتمیس ۲" اولین آزمایش پرواز سرنشین دار توسط موشک "سیستم پرتاب فضایی" در کپسول "اوریون" است که برای پرتاب در سال ۲۰۲۲ برنامه‌ریزی شده است.

سرانجام ناسا تا سال ۲۰۲۴ با انجام مأموریت "آرتمیس ۳" فضانوردان خود را بر روی ماه فرود خواهد آورد.

اجزای اصلی تشکیل دهنده برنامه "آرتمیس" شامل سیستم‌های اکتشاف زمینی، موشک "سیستم پرتاب فضایی"(SLS)، فضاپیمای "اوریون"، "دروازه ماه"، فرودگرهای قمری و نسل جدید لباس‌های فضانوردی است.

سیستم‌های اکتشاف زمینی شامل تمام ساختارهای مورد نیاز و موجود روی زمین برای پشتیبانی از برنامه "آرتمیس" است. ناسا برای پشتیبانی از مأموریت‌های بازگشت به ماه و رفتن به فراتر از آن، در حال ارتقای تمام امکانات پرتاب در مرکز فضایی "کندی" در فلوریدا است.

موشک "سیستم پرتاب فضایی"(SLS) قدرتمندترین موشک جهان است که انسان‌ها و محموله‌ها را به ماه و فراتر از آن می‌فرستد. "سیستم پرتاب فضایی" به شکل انعطاف‌پذیر و قابل تکامل طراحی شده است و اولین موشک فضای عمیق ناسا از زمان "ساترن V" تاکنون است.

فضاپیمای "اوریون" سفینه فضایی طراحی شده برای ماموریت‌های ماه است که خدمه ناسا را به مدار ماه منتقل می‌کند و در آنجا به سیستم فرود انسان یا "دروازه ماه" تحویل می‌دهد. خدمه همچنین از این فضاپیما که برای مقاومت در برابر گرمای شدید ناشی از ورود مجدد به جو ساخته شده است، برای بازگشت با خیال راحت به خانه استفاده خواهند کرد.

"دروازه ماه" در واقع یک پاسگاه مداری و ایستگاه فضایی در اطراف ماه است. این دروازه که از اکتشافات انسانی و علمی در اعماق فضا پشتیبانی خواهد کرد، همراه با شرکای تجاری و بین‌المللی ناسا برای اکتشاف پایدار ماه ساخته خواهد شد که امری بسیار مهم است و به عنوان یک الگو برای مأموریت‌های آینده به مریخ عمل می‌کند.

فرودگرهای قمری سیستم‌های مدرن فرود انسانی هستند که ناسا برای ساخت آنها به منظور فرود فضانوردان در سطح ماه با شرکت‌های خصوصی آمریکایی همکاری می‌کند. این فرودگرها به "اوریون" متصل می‌شوند و در "دروازه ماه" پهلو می‌گیرند و خدمه را با خیال راحت به سطح ماه و دوباره به مدار ماه می‌برند.

بخوانید: ناسا ۳ فرودگر ماه برای بردن انسان به ماه را برگزید

لباس‌های فضایی مدرن برای اکتشافات در فضای عمیق طراحی می‌شوند. فضانوردان در محیط خشن فضا برای کاوش بیش از هر زمان دیگری به لباس‌های فضایی جدید احتیاج دارند و ناسا برای برنامه "آرتمیس" در پی طراحی و ساخت لباس‌های فضایی مدرن است.

ناسا در راستای تحقق برنامه "آرتمیس" در جستجوی شرکای جدیدی است که به این آژانس فضایی کمک کنند تا داستان اکتشافات انسانی در ماه را با برنامه "آرتمیس" به روشی بیان کند که مخاطبان جهانی را درگیر، تحریک و تهییج کند. ناسا تاکنون با شرکت‌هایی نظیر "بوئینگ"، "لاکهید مارتین"، "بلو اوریجین" و "اسپیس‌ایکس" همکاری کرده است.

ناسا با پنج پرواز رباتیک رزرو شده به ماه تا سال ۲۰۲۳ و ششمین پرواز که تاریخ آن به زودی اعلام خواهد شد، به دنبال انجام مجموعه‌ای از تحقیقات جدید و آزمایش‌های فناوری برای بازگردادن انسان به ماه در آینده نزدیک است.

در ادامه به اخباری می‌پردازیم که طی سال گذشته از طریق خبرگزرای ایسنا به سمع و نظر شما مخاطبان محترم رسیده است.

ناسا در مهر ماه سال ۱۳۹۹ خبر از استفاده از "آزمایشگاه شناوری خنثی" خود برای بازآفرینی شرایط سطح ماه داد که از آن برای شبیه‌سازی ماه‌پیمایی در زیر آب استفاده می‌کند.

ناسا در حال آماده سازی برای انجام مأموریت تاریخی "آرتمیس"(Artemis) است که طی آن اولین زن و یک مرد دیگر را در سال ۲۰۲۴ در قطب جنوب کره ماه پیاده خواهد کرد. اما برای انجام این کار، باید عملیات‌های مرتبط با سطح ماه را آزمایش کند و برخی آزمایشات مانند آزمایشی که در تصاویر جدید مشاهده می‌شود، هیجان انگیزتر از آزمایش‌های دیگر نشان می‌دهند.

به عنوان مثال، عملکرد فضانوردان در لباس فضایی خود در "آزمایشگاه شناوری خنثی" (NBL) ناسا در شرایطی شبیه به آنچه که در سطح ماه یافت می‌شود، آزمایش می‌شوند.

بخوانید: رونمایی ناسا از لباس فضایی پروژه آرتمیس (+تصاویر)

"آزمایشگاه شناوری خنثی" (Neutral Buoyancy Laboratory) یا به طور مخفف (NBL)، یک آزمایشگاه تمرینی برای فضانوردان است که در تاسیسات آموزشی "سونی کارتر" واقع در مرکز فضایی جانسون در هیوستون تگزاس واقع شده است. این آزمایشگاه دارای یک استخر بزرگ سرپوشیده به طول ۲۰۲ فوت(۶۲ متر)، عرض ۱۰۲ فوت(۳۱ متر) و عمق ۴۰ فوت ۶ اینچ(۱۲٫۳۴ متر) است که جهت تمرین راهپیمایی‌های فضایی استفاده می‌شود.

اواخر مهر ماه بود که خبر از امضای "پیمان آرتمیس" توسط هشت کشور با تعهد صلح در ماه آمد. هشت کشور اقدام به امضا و تصویب مجدد معاهده فضایی سال ۱۹۶۷ کردند که صلح در کره ماه را تضمین می‌کند. آنها این بار تحت عنوان "پیمان آرتمیس" آن را امضا کردند.

ایالات متحده و هفت کشور دیگر با تأیید مجدد تعهد خود به فعالیت‌های صلح آمیز، شفاف و همکاری روی کره ماه، "پیمان آرتمیس"(Artemis Accords) را امضا کردند. کشورهای امضا کننده "پیمان آرتمیس"، استرالیا، کانادا، ایتالیا، ژاپن، لوکزامبورگ، امارات متحده عربی، انگلستان و ایالات متحده هستند.

"پیمان آرتمیس" پیمان فضایی منعقد شده در سال ۱۹۶۷ موسوم به "پیمان فضای بیرونی"(Outer Space Treaty) را تقویت می‌کند که سندی غیر تسلیحاتی با هدف ممنوعیت استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی در ماه و سایر اجرام سیاره‌ای است. این پیمان توسط ۱۱۰ کشور از جمله روسیه، چین و ایالات متحده امضا و تصویب شده است.

پیمان فضای بیرونی یا پیمان فضای ماورای جو معاهده بین‌المللی در ۱۷ ماده برای بهره‌برداری از منابع فضای بیرونی و اولین پایه برای نگارش و تصویب قانون فضا است. این معاهده در ابتدا بین سه کشور آمریکا، بریتانیا و اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی در ۲۷ ژانویه ۱۹۶۷ امضا و در ۱۰ اکتبر ۱۹۶۷ اجرایی شد و تا سپتامبر ۲۰۱۵، ۱۱۰ کشور عضو این پیمان شده و ۴۰ کشور آن را امضا کرده ولی در داخل کشور خود تصویب نکرده‌اند. اجرای این پیمان زیر نظر کمیته سازمان ملل در امور استفاده صلح‌آمیز از فضای بیرونی جو است.

حالا کشورهایی که "پیمان آرتمیس" را امضا می کنند با ۱۰ اصل از جمله اکتشاف مسالمت آمیز، فعالیت‌های شفاف، ارائه کمک اضطراری به پرسنل در سختی، انتشار علنی اطلاعات علمی و دفع ایمن زباله‌های فضایی موافقت می‌کنند.

در تاریخ ۳۰ شهریور اعلام شد که مقصد برنامه "آرتمیس" عوض می‌شود و شاید اولین فضانوردان "آرتمیس" هرگز قطب جنوب ماه را نبینند.

ناسا اعلام کرد که اگر اجرای این مأموریت بیش از حد پیچیده باشد، ممکن است لازم باشد که کمی عقب‌نشینی انجام شود و احتیاط در دستور کار قرار گیرد.

"جیم برایدنستاین" رئیس سابق ناسا روز دوشنبه ۱۴ سپتامبر گفت: برای اولین مأموریت انسانی یعنی "آرتمیس ۳"، هدف ما رسیدن به قطب جنوب ماه است، اما من تعجب نخواهم کرد اگر مثلاً تصمیم گرفته شود که قطب جنوب ماه برای "آرتمیس ۳" از دسترس خارج شود که البته من الان نمی‌گویم که خواهد شد یا نمی‌شود.

به نظر می‌رسد ناسا در حال آماده شدن برای تهیه یک برنامه پشتیبان است. دستیابی به قطب‌های ماه دشوارتر از مناطق استوایی آن است، بنابراین اگر ناسا در این راه به موانعی برخورد کند، ممکن است یک مکان فرود ساده‌تر را برای سال ۲۰۲۴ جایگزین قطب جنوب ماه کند.

روز جمعه ۲۱ آذر ماه بود که ناسا فهرستی ۱۸ نفره از فضانوردان واجد شرایط برای انجام مأموریت‌های اولیه پروژه "آرتمیس" را اعلام کرد که ترکیبی از فضانوردان پیشکسوت و تازه وارد را شامل می‌شد و نام "یاسمین مقبلی" فضانورد ایرانی تبار ناسا نیز در آن دیده می‌شد.

این ۱۸ نامزد نه تنها در زمینه‌های مختلفی تخصص دارند، بلکه از افراد نسبتا تازه وارد گرفته تا برخی از باسابقه‌ترین‌های ناسا در آن حضور دارند. این فهرست انتخاب شده است تا تیم "آرتمیس" را تشکیل دهد و به عنوان بخشی از برنامه "آرتمیس" به زمینه‌سازی ماموریت‌های بعدی فضانوردان در ماه کمک کند.

بخوانید: آیین دانش‌آموختگی ۱۳ فضانورد ناسا برای مأموریت «آرتمیس» (+تصاویر)

"یاسمین مقبلی"(Jasmin Moghbeli) در سال ۲۰۱۷ به گروه فضانوردان ناسا پیوست. وی که عضو تفنگداران دریایی ایالات متحده بود، در بالدوین نیویورک بزرگ شده است. وی لیسانس و فوق لیسانس خود را در رشته مهندسی هوا فضا دریافت کرده است. وی همچنین از مدرسه خلبانی آزمایشی دریایی ایالات متحده فارغ التحصیل شده و قبل از ورود به ناسا، خلبانی بالگردهای "H-۱" را آزمایش کرده است. "یاسمین مقبلی" متولد سوم تیر ۱۳۶۲ خورشیدی، خلبان و سرگرد نیروی دریایی آمریکا و فضانورد ایرانی-آمریکایی ناسا است. او فارغ‌التحصیل موسسه ام‌آی‌تی، مدرسه عالی نیروی دریایی آمریکا و دانشکده خلبانی نیروی دریایی ایالات متحده است و بیش از دو هزار ساعت پرواز با ۲۵ نوع هواپیمای مختلف را در سابقه دارد.

اواخر آذر ماه بود که ناسا اعلام کرد "دروازه ماه" از بازوی رباتیک پیشرفته آژانس فضایی کانادا موسوم به "کانادارم ۳"(Canadarm۳) بهره خواهد برد.

اما در مورد ابرموشک جدید ناسا که بار مسئولیت پرتاب ماموریت "آرتمیس" را بر دوش می‌کشد، سرانجام در اولین روز از دی ماه بود که ناسا اعلام کرد آزمایش‌های جدید روی این موشک مجددا آغاز می‌شود.

در روز چهارشنبه دهم دی ماه ناسا از آمادگی یک ربات ماه‌نورد به اندازه یک جعبه کفش که به "کاوشگر مکعبی" مشهور است، خبر داد.

محققان مرکز فضایی "کندی" ناسا در فلوریدا در حال آزمایش برخی از فناوری‌­های بسیار جذاب و جدید هستند که به زودی در ماه مستقر خواهند شد. این کاوشگر رباتیک موسوم به "CubeRover" به معنی "کاوشگر مکعبی" دارای چهار چرخ است و بیش از ۱۵۰ آزمایش حرکتی را در محیط­‌هایی که شبیه به سطح ماه هستند، پشت سر گذاشته است. این ربات، اختراع شرکت فناوری نجوم "پیتسبورگ" با همکاری تیم "Kennedy’s Swamp Works" است. این تیم­‌ها همچنین در حال بررسی توانایی مانور این ربات و نحوه عملکرد حسگر، موتور و سیستم­‌های قدرت آن در یک محیط شبیه به ماه هستند.

اواخر دی ماه بود که آزمایش "آتش داغ" ابرموشک "SLS" ناکام ماند و تنها ۶۷ ثانیه به طول انجامید. اولین آزمایش موتورهای این موشک در اواسط ماه ژانویه در حالی که هر چهار موتور RS-۲۵ آن به طور همزمان روشن شدند، انجام شد اما به دلیل اختلال در سیستم هیدرولیک، در حالی که قرار بود هشت دقیقه به طول بیانجامد، پس از ۶۷ ثانیه متوقف شد.

13ام بهمن ماه بود که خبری شوکه کننده منتشر شد: برنامه بازگشت آمریکا به ماه در هاله‌ای از ابهام

ناسا با تعویق قراردادهای خود با شرکت‌های فضایی خصوصی، تحقق جدول زمانی پروژه برگشت به ماه موسوم به "آرتمیس" را مورد تردید قرار داده است و به احتمال فراوان این اتفاق در سال ۲۰۲۴ رخ نخواهد داد.

در حالی که طبق جدول زمانی تدوین شده توسط ناسا قرار است ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ دوباره پس از نیم قرن قدم به کره ماه بگذارد، نشانه‌های بیشتری در حال ظهور است که حاکی از این است که برنامه "آرتمیس"(Artemis) ناسا برای بازگشت به کره ماه به موقع محقق نخواهد شد.

پایگاه "ورج"(Verge) دریافته است که ناسا بی‌سر و صدا بازه زمانی اعطای دو قرارداد ساخت فرودگر ماه از جمله قرارداد سیستم فرود روی ماه با شرکت‌های "بلو اوریجین"(Blue Origin)، "اسپیس‌ایکس"(SpaceX) و "داینتیکس"(Dynetics) را از اواخر ماه فوریه تا آخر ماه آوریل عقب انداخته است.

شرکت "بلو اوریجین" (Blue Origin) در حال کار بر روی فرودگر خود موسوم به "بلو مون" (Blue Moon) است، در حالی که شرکت "اسپیس‌ایکس"(SpaceX) در حال توسعه موشک "استارشیپ" (Starship) برای سفر به ماه و سپس مریخ است. شرکت "داینتیکس"(Dynetics) نیز با همکاری شرکت "سیرا نوادا" در حال ساخت یک فرودگر قمری است.

هجدهم بهمن ماه خبر آمد که ناسا برنامه‌ای موسوم به "بلو گوست" (Blue Ghost) به معنای "روح آبی" را در سال ۲۰۲۳ و به ارزش ۹۳ میلیون دلار پیش از اجرای برنامه "آرتمیس" با همکاری شرکتی به نام "فایرفلای ایروسکوپ"(Firefly Aerospace) انجام می‌دهد که ۱۰ ابزار مختلف را به این ماهواره طبیعی زمین منتقل خواهد کرد.

این ماموریت، فرودگری به همین نام را در سال ۲۰۲۳ در منطقه‌ای به نام "دریای بحران‌ها" (Mare Crisium) که حوضه‌ای به عرض ۴۸۲ کیلومتر تقریبا به اندازه کشور ایرلند در سمت نزدیک ماه است، فرود خواهد آورد. این فرودگر حدود ۹۴ کیلوگرم تجهیزات را برای مطالعه سطح ماه همراه خود خواهد داشت. یکی از این ۱۰ ابزار، تصاویر پرتوی ایکس از زمین را برای بررسی بادهای خورشیدی ثبت می‌کند، در حالی که ابزار دیگر، ماه را حفاری می‌کند تا داده‌های مربوط به خصوصیات حرارتی ماه را جمع‌آوری کند. با این حال ابزار دیگری به عنوان یک هدف برای لیزری عمل می‌کند که ناسا و "فایرفلای" برای تعیین فاصله دقیق بین زمین و ماه از آن استفاده خواهند کرد.

22ام بهمن ماه بود که ناسا راه‌اندازی "دروازه ماه" را به "اسپیس‌ایکس" سپرد. بر این اساس، ناسا با شرکت "اسپیس‌ایکس" قرارداد بست تا تجهیزات اولیه ناسا را برای راه‌اندازی "دروازه ماه" به فضا پرتاب کند.

سرانجام در تاریخ ۲۱ اسفند ناسا تاریخ دومین آزمایش موتورهای موشک "SLS" را مشخص کرد و تاریخ ۱۸ مارس (۲۸ اسفند) را برای آن برگزید. ناسا دومین آزمایش موشک قدرتمند SLS خود را به انجام رساند که این بار تنها کمی شعله‌ور شدند. این آزمایش پایانی برای مجوعه آزمایش‌های هشت مرحله‌ای موسوم به "green run" بود. این آزمایش‌ها برای نشان دادن قابلیت‌های موشک در فضا و آماده کردن آن به صورت تئوری برای یک پرتاب واقعی انجام شدند.

این دومین آزمایش موتورهای هسته‌ای موشک SLS بود. آزمایش اول در ۱۶ ام ماه ژانویه انجام شد و تنها ۶۷.۷ ثانیه بعد از آغاز به علت یک اختلال بزرگ به پایان رسید. این بار ناسا گفت که امیدوار است بتواند موتورها را برای حداقل چهار دقیقه روشن نگه‌ دارد تا بتواند اطلاعاتی جمع‌آوری کند. این آزمایش که هشت دقیقه طول کشید  به صورت زنده بر روی یوتیوب ناسا پخش شد. در فیلمی که از موتورها ضبط شده یک آتش کوچک دیده می‌شود که ناسا آن را مربوط به چسبی می‌داند که در محل قرارگیری موتورها استفاده شده است.

سفر به مریخ

همانطور که گفته شد هدف بعدی ناسا از انجام ماموریت "آرتمیس"، ابتدا سفر به ماه و ایجاد پایگاهی ثابت در آنجا و سپس سفر به مریخ است.

در حالی که بازگرداندن فضانوردان به کره ماه توسط ناسا و ماموریت "آرتمیس" در سال ۲۰۲۴ در دست اقدام است، این آژانس قصد دارد در دهه میلادی آینده سفر انسان به مریخ را کلید بزند.

این در حالی است که "ایلان ماسک" بنیان‌گذار و رئیس شرکت فضایی خصوصی "اسپیس ایکس" (SpaceX) و یکی از ثروتمندترین افراد حال حاضر دنیا با اعتماد به نفس بسیار زیاد بر این باور است که فرود نخستین فضاپیمای سرنشین‌دار بر روی سیاره مریخ تا سال ۲۰۲۶ میلادی اتفاق خواهد افتاد.

وی عقیده دارد که اولین ساکنان مریخ در گنبدهای شیشه‌ای زندگی خواهند کرد. وی قصد دارد در همین دهه حاضر به مریخ برسد و آرزو دارد تا سال ۲۰۵۰ به ایجاد یک اجتماع یک میلیون نفری در سیاره سرخ کمک کند.

با این حال، هنگامی که از ماسک در مورد قابل سکونت ساختن سیاره مریخ سوال می‌شود، می‌گوید که به احتمال زیاد این کار در طول زندگی ما امکان‌پذیر نخواهد بود و ما این اتفاق را به چشم نخواهیم دید.

فارغ از ایده‌های جاه‌طلبانه و شاید انتظارات نامعقول "ایلان ماسک"، ناسا در حال اجرای برنامه‌ای گام به گام برای رسیدن به سیاره سرخ هستند. دانشمندان ناسا در حال کار با سگ رباتیک مشهور شرکت "بوستون داینامیکس" به نام "اسپات" (Spot) هستند تا آن را در آینده نزدیک روانه مریخ کنند.

به گفته ناسا، این سگ‌های مریخی شبیه به مریخ نوردهای ناسا مانند "اسپیریت"، "فرصت"، "کنجکاوی" و "استقامت" کار خواهند کرد، با این تفاوت که قادر به انجام کارهای بسیار بیشتری خواهند بود. دانشمندان می‌گویند که این ربات های چهار پا، چابک‌تر از مریخ نوردها خواهند بود و مجهز به حسگرهایی هستند که در مواجهه با موانع متوقف نمی‌شوند و قادر به انتخاب مسیرهای خاص و ایجاد نقشه‌های مجازی از تونل‌های زیرزمینی و غارها هستند. این سگ‌های رباتیکی در صورت سقوط در چاله‌های مریخی قادر به بازگشت و بالا آمدن از آنها خواهند بود، کاری که مریخ نوردان فعلی قادر به انجام آن نیستند. به نظر می رسد که سگ‌ها هنوز هم بهترین دوست انسان، این بار در یک سیاره دیگر خواهند بود.