دکتر حامد علیصادقی درباره مسابقه ماهواره دانشجویی مکعب ایرانی گفت: این مسابقه مشابه مسابقه مکعب ایرانی در سراسر جهان برگزار می‌شود، مانند مسابقه‌ای که در اروپا برپا می‌شود و 50 کیوب‌ست از دانشگاه‌های گوناگون از قاره‌های مختلف در آن شرکت می‌کنند. سازمان فضایی ایران نیز مسابقه‌ای مشابه را طراحی و تعریف کرده که در آن تعداد 20 تیم از دانشگاه‌ها کشور شرکت کردند.

وی ادامه داد: از اسفند سال 94 ارائه پروپوزال یا پیشنهادیه‌های تیم‌های شرکت‌کننده در مسابقه شروع شد که در مرحله اول، این پیشنهادیه‌ها داوری و بررسی شد و حدود 10 یا 15 پیشنهادیه‌ برتر به مرحله بعد یعنی فاز طراحی مفهمومی ماهواره کیوب‌ست راه پیدا کرد.

سرپرست تیم نصیر 1 دانشگاه خواجه‌نصیر درباره ماهواره‌های کیوب‌ست، اظهار کرد: ماهواره‌های کیوب‌ست استانداردهای خاصی دارند و با توجه به پیشرفت تکنولوژی، اندازه و سایز ماهواره‌ها روز به روز کوچکتر می‌شوند. استانداردی وجود دارد که طبق آن هر واحد یک ماهواره کیوب‌ست می‌تواند یک مکعب با ابعاد 10 سانتی‌متری باشد. ماهواره‌های مختلف سه‌کیوب یا شش‌کیوب داریم که تشکیل شده از کنار هم قرار گرفتن چند واحد یک کیوبی هستند.

مسابقه ماهواره دانشجویی مکعب ایرانی، زمینه‌ساز همکاری‌های بین‌المللی

علیصادقی افزود: این ماهواره‌ها در چندسال اخیر در دنیا در حال گسترش هستند و دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان مختلف شروع به فعالیت در این زمینه کرده‌اند، از این رو این‌ اقدامات بستری شد برای این که سازمان فضایی ایران مسابقه‌ای را در این زمینه برگزار کند.

وی درباره روند مسابقه، توضیح داد: در ابتدا 20 تیم دانشجویی در فاز طراحی مفهومی ماهواره کیوب‌ست فعالیت کردند و اسناد و بخش فنی کار آن‌ها مورد داوری قرار گرفت و پنج تیم از دانشگاه‌های شریف، امیرکبیر، مالک اشتر، تبریز و خواجه نصیر به مرحله بعد یعنی طراحی مقدماتی راه پیدا کردند. این پنج تیم در فاز بعدی در رقابت با یکدیگر جزئیات طراحی خود را دقیق‌تر کردند و سه تیم از میان آن‌ها به مرحله بعد راه یافتند.

سرپرست تیم نصیر 1 دانشگاه خواجه‌نصیر افزود: در این مرحله ماهواره‌ای که این سه تیم طراحی کردند، باید ساخته شود. در ساخت این ماهواره‌ها چند نوع استاندارد وجود دارد که در ایران استاندار اروپا به کار گرفته می‌شود. مرحله‌ای وجود دارد که به آن ساخت مدل مهندسی گفته می‌شود که در آن ماهواره همه کارکردهایی که باید در فضا داشته باشد را  در زمین انجام می‌دهد، اما قطعات آن قطعاتی نیست که در فضا هم کارایی داشته باشد. چرا که فضا شرایط خاص خود را دارد.

علیصادقی یادآور شد: در مدل مهندسی به لحاظ عملکردی چک می‌شود که کار و طراحی‌ها به درستی انجام گرفته‌ باشد. در مرحله بعدی با عنوان "ساخت مدل فضایی"، در پروژه قطعات فضایی به کار گرفته می‌شوند که البته این نوع قطعات هزینه بالاتری دارند.

وی ادامه داد: سازمان فضایی ایران در حال حاضر با این سه تیم برای ساخت یک مدل مهندسی قرارداد می‌بندد تا در این مرحله نشان داده شود که طراحی آن‌ها پاسخگوی نیازمندی‌های اولیه است یا خیر.

سرپرست تیم نصیر 1 دانشگاه خواجه‌نصیر تاکید کرد: تیم ما توانسته است پس از طی کردن این مراحل جزو سه تیمی باشد که می‌توانند مدل مهندسی را بسازند. مدل مهندسی‌ تیمی که بین این سه تیم بتواند بیشترین تست‌ها را پاس کند و بیشترین امتیاز را کسب کند، برای ساخت مدل فضایی انتخاب می‌شود.

علیصادقی درباره نتیجه این مسابقه گفت: سازمان همکاری‌های فضایی آسیا و اقیانوسیه یا همان اپسکو (APSCO) که در آن کشورهای چین، ایران، ترکیه و چند کشور دیگر در کارهای فضایی با یکدیگر همکاری می‌کنند، ماهواره‌ای را که به عنوان "مدل فضایی" ساخته می‌شود توسط چین پرتاب کرده و در مدار قرار می‌دهد و این کشورها با هم یک ماموریت را به صورت منظومه‌ای انجام می‌دهند. خروجی این مسابقه این است که تیم برنده ماهواره‌ای را که ایران ساخت آن را برعهده گرفته، می‌سازد تا توسط ابسکو به فضا پرتاب شود.

وی درباره اهمیت مسابقه ماهواره دانشجویی مکعب ایرانی تصریح کرد: این مسابقه به لحاظ همکاری بین‌المللی در مدار قرار گرفتن ماهواره ساخت ایران توسط اپسکو (APSCO) اهمیت دارد. همچنین طبیعتا این مسابقه برای دانشگاه‌ها و دانشجوهایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند نیز حائز اهمیت است.

سرپرست تیم نصیر 1 دانشگاه خواجه‌نصیر اضافه کرد: نکته دیگر این است که تیم‌هایی که در این مسابقه شرکت می‌کنند، دانشجویانی از رشته‌های مختلفی همچون مهندسی فضا، برق، مخابرات، الکترونیک، سخت‌افزار و نرم‌افزار کامپیوتر هستند، از این رو یکی از دستاوردهای این مسابقه با در نظر گرفتن چالش‌های کار تیمی، فعالیت مشترک دانشکده‌های مختلف در یک پروژه است. همچنین نیروی انسانی‌ای که در این پروژه فعالیت می‌کند، می‌تواند تجربیاتش را در پروژه‌های ماهواره‌ای بعدی کشور به کار گیرد.

علیصادقی در پایان درباره معیار انتخاب تیم‌های برتر گفت: در مرحله‌ای که این سه تیم انتخاب شدند، هریک از تیم‌ها 35 سند فنی تولید کردند و این اسناد طبق استاندارد فنی اروپا باید به سازمان تحویل داده می‌شد و مورد داوری قرار می‌گرفت و بر اساس امتیازاتی که در مرحله داوری به هر تیم داده شد، رتبه‌بندی‌ها انجام گرفت و تیم دانشگاه مالک اشتر رتبه اول، امیرکبیر رتبه دوم و خواجه‌نصیر رتبه سوم را کسب کردند.

منبع: سازمان فضایی ایران

نوشتارهای مرتبط:

نخستین دوره مسابقه ماهواره دانشجویی مکعب ایرانی، 1395

نخستین ماهواره غنا وارد مدار زمین شد

تلاش امارات برای پرتاب ماهواره‌ی مکعبی نایف 1 به فضا (+تصاویر)

تبدیل کاوشگر به حامل ماهواره‌‌های مکعبی